Antibiyotikler ile ilgili bilmeniz gereken 6 şey
Genel halk için bölüm
Özel alanınızı burada bulun
en_sources_title
en_sources_text_start en_sources_text_end
Bu makale hakkında
1. Antibiyotikler hayat kurtarır
1928'de penisilinin keşfinden itibaren antibiyotiklerin yaygın kullanımı milyonlarca hayat kurtardı. Aşılar ile birlikte bakteriyel enfeksiyonlara karşı savaşta ana silah olan antibiyotikler ortalama ömür beklentisine neredeyse yirmi yıl ekledi. 1
2. Antibiyotikler enfeksiyonlara neden olan türleri yok eder ancak bu sırada iyi bakterileri de ortadan kaldırır
Bağırsak, vajina, akciğer, cilt... vücudun birçok bölümü mikroorganizmalara (bakteriler, mantarlar, virüsler) ev sahipliği yapar. Bu tür mikrobiyal topluluklar mikrobiyota olarak bilinir. 2Antibiyotikler enfeksiyonlardan sorumlu patojenik mikropları yok eder ancak bağırsak mikrobiyotamızdaki belirli faydalı bakterileri de ortadan kaldırarak bu ekosistemlerde3 çeşitli derecelerde denge bozukluklarına yol açabilir. Bu durum bağırsak, cilt,4 akciğer5 KBB6 üriner sistem7 ve vajinal mikrobiyoya dahil8 tüm vücut mikrobiyotalarını ilgilendirir.
3. Antibiyotiklerin yan etkileri olabilir
Antibiyotiklerin disbiyozis tetiklemek yoluyla sağlık üzerinde zararlı etkileri olabilir. Antibiyotik tedavisinin kısa dönemli ana komplikasyonu bazı hastaların yaşadığı bağırsak hareketlerinde değişikliklerdir. Bu da çoğunlukla bağırsak mikrobiyotasının koruyucu fonksiyonlarını yerine getirme becerisinde azalma nedeniyle diyare ile sonuçlanır. Antibiyotik ilişkili diyare genelde hafif ile orta şiddette seyreder9 ancak insidansı yaşa, antibiyotik türüne, hastalık bağlamına vb göre değişkenlik gösterir. Hastaların %35'ine varan oranını9,10,11 ve çocukların %80'ine varan oranını etkileyebilir.9 Ancak olguların %10-20'sinde diyare antibiyotik kullanımı, bağırsak mikrobiyotasını kolonize eden ve belirli faktörler (örn. antibiyotk kullanımı) nedeniyle patojenik hale gelebilen Clostridioides difficile (C. difficile) 11enfeksiyonlarından kaynaklanır. Klinik sonuçlar orta şiddetli diyareden çok daha ciddi semptomlara ve hatta ölüme kadar değişkenlik gösterir.11
35% Hastaların %35'ine varan oranını
80% çocukların %80'ine varan oranını etkileyebilir.
4. Antibiyotiklerin uzun vadeli etkilerden sorumlu olduğu düşünülmektedir
Diyare antibiyotik ile ilişkili disbiyozisin tek semptomu değildir. Yaşamın erken döneminde meydana geldiğinde, bu durumun daha uzun süreli etkilerden sorumlu olduğu düşünülmektedir. Bağırsak mikrobiyotasının gelişimiyle ve bağışıklık sisteminin olgunlaşmasıyla karakterize perinatal dönem özellikle hassas bir dönemdir.12 Bu aşamada antibiyotik ile ilişkili disbiyozis bazı kronik hastalıkların (obezite, diabetes mellitus, astım, inflamatuar bağırsak hastalığı) oluşmasında bir risk faktörü gibi görünmektedir.13
5. Antibiyotiklerin uygunsuz kullanımı antibiyotik direncinin nedenidir
Antibiyotik direnci, antibiyotik tedavisi bakteriyel enfeksiyona karşı etkisiz hale geldiğinde oluşur.1 Nedeni? Antibiyotikler yalnızca bakterilere karşı etkilidir ve virüsler üzerinde hiçbir etkileri yoktur (örn. grip virüsü).14 İnsanlarda veya hayvanlarda uygun olmayan (örn. viral enfeksiyonlar ile) veya aşırı antibiyotik kullanımı antibiyotik direncini hızlandırır. Antibiyotik direnci daha uzun süreli hastane yatışlarına, daha yüksek sağlık hizmeti maliyetlerine ve daha fazla ölüme yol açar. Bu nedenle bu sorun tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir.1
6. Dünya Antimikrobiyal Farkındalık Haftası
Her yıl 18 ile 24 Kasım tarihleri arasında Dünya Sağlık Örgütü Dünya Antimikrobiyal Farkındalık Haftası düzenlemekte ve bu etkinlik ile ilaca dirençli enfeksiyonların daha fazla ortaya çıkmasını ve yayılmasını önlemek için (sidenote: Antimikrobiyal ilaçlar Antimikrobiyal ilaçlar - antibiyotikler, antiviral, antifungal ilaçlar ve antiparazitik ilaçlar - insanlarda, hayvanlarda ve bitkilerde enfeksiyonlorı önlemek ve tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır WHO Antimicrobial Resistance; Oct 2020 ) dirence yönelik küresel farkındalığı artırmak ve genel halk, sağlık çalışanları ve politika yapıcılar arasında en iyi uygulamalar teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Konunun uzmanı olarak Biocodex Mikrobiyota Enstitüsü bu etkinlikte yer almaktadır.
1 WHO Antimicrobial Resistance; Oct 2020; https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance
9 McFarland LV, Ozen M, Dinleyici EC et al. Comparison of pediatric and adult antibiotic-associated diarrhea and Clostridium difficile infections. World J Gastroenterol. 2016;22(11):3078-3104.
10 Bartlett JG. Clinical practice. Antibiotic-associated diarrhea. N Engl J Med 2002;346:334-9.
11 Theriot CM, Young VB. Interactions Between the Gastrointestinal Microbiome and Clostridium difficile. Annu Rev Microbiol. 2015;69:445-461.
14 Centers for Disease Control and Prevention; Patient Education and Promotional Resources https://www.cdc.gov/antibiotic-use/community/pdfs/aaw/au_improving-antibiotics-infographic_8_5x11_508.pdf
