Smółka pozwala przewidzieć alergię

Mniejsza dojrzałość mikrobioty jelitowej wpływająca na rozwój układu odpornościowego może mieć źródła w płodowym okresie życia. Pozwala ona wcześnie identyfikować niemowlęta zagrożone alergiami. A może nawet zapobiec rozwojowi podatności na nie?

Opublikowano 29 Listopad 2021
Zaktualizowano 30 Listopad 2021

O tym artykule

Opublikowano 29 Listopad 2021
Zaktualizowano 30 Listopad 2021

Dojrzewanie mikrobioty jelitowej zaczyna się natychmiast po urodzeniu. Jest ono kontynuowane przez pierwsze lata życia równolegle z dojrzewaniem układu odpornościowego. Powstanie mikrobioty jelitowej i rozwój układu odpornościowego mają podlega wpływom w okresie prenatalnym. Smółka – pierwszy stolec noworodka – zawiera metabolity wytworzone w okresie płodowym. Odzwierciedla ona wpływ czynników okołoporodowych, ponieważ zaczyna powstawać w 16. tygodniu ciąży. Jest wyjściowym surowcem dla początkowej mikrobioty dziecka. Dlatego podjęte zostało badanie stanowiące próbę znalezienia związku między cechami metabolicznymi smółki, dojrzewaniem mikrobioty i rozwojem układu odpornościowego.

Mniejsza dojrzałość, więcej atopii

Po przeanalizowaniu (16S rRNA) stolca pobranego od 950 dzieci z kanadyjskiej kohorty CHILD (Canadian Healthy Infant Longitudinal Developmentw wieku 3 miesięcy i 1 roku badacze sporządzili wstępny bilans: mikrobiota jelitowa przyszłych alergików jest mniej dojrzała jeszcze zanim atopia się pojawi. 212 niemowląt, u których w wieku 1 roku wystąpiła atopia, już w wieku 3 miesięcy miało mikrobiotę mniej dojrzałą niż niemowlęta, których atopia nie dotknęła. Względna obfitość 13 z 15 taksonów o największym udziale w dojrzewaniu mikrobioty była mniejsza u niemowląt dotkniętych atopią.

Wpływ czynników prenatalnych

Aby poznać źródła tej różnicy poziomów dojrzałości badacze cofnęli się w czasie i zanalizowali próbki smółki pochodzące od podgrupy liczącej 100 dzieci. U tych, które później dotknęła atopia, zaobserwowali mniejsze zróżnicowanie mikrobioty. Mniejsze było również zróżnicowanie metaboliczne – mniej było cząstek związanych z metabolizmem aminokwasów, witamin i hormonów. Sugeruje to, że różnice wpływające na rozwój mikrobioty, a w ostatecznym rozrachunku na rozwój układu odpornościowego, występują już w chwili urodzenia. Wystąpienie atopii w wieku 1 roku ma związek jednocześnie ze smółką uboższą w metabolity w chwili urodzenia i ze zmniejszeniem zróżnicowania oraz dojrzewaniem mikrobioty w początkowym okresie życia. Zasugerowany został możliwy mechanizm tego zjawiska: odzwierciedlające wpływ czynników prenatalnych metabolity smółki są metabolizowane i poddawane fermentacji przez bakterie. Tak więc, okres płodowy rzutuje na mikrobiotę jelitową istniejącą w początkowym okresie życia i, w ostatecznym rozrachunku, na rozwój układu odpornościowego.

Smółka nie jest sterylna:

Zapobieganie... i prognozowanie?

Lepsze poznanie prenatalnych determinant składu smółki oraz bezpośredniego i pośredniego wpływu jej metabolitów na rozwój układu odpornościowego i kolonizację bakteryjną u noworodków może pozwolić na przewidywanie rozwoju podatności na alergie. A nawet prognozowanie jej ryzyka w oparciu o profil metaboliczny, chociaż pierwsze przeprowadzone przez naukowców próby (uwzględniające łącznie dane smółki oraz dane kliniczne matki i dziecka) dają wyniki zachęcające, ale jeszcze niezbyt precyzyjne.