Fonksiyonel gastrointestinal bozukluklar

En sık görülen bağırsak rahatsızlıkları olan fonksiyonel gastrointestinal hastalıklar (FGH), saptanabilir bir anatomik anomali ile açıklanamayan çeşitli kronik sindirim semptomlarından oluşur.

Yayın 13 Ekim 2020
Güncelleme 15 Nisan 2022

Bu makale hakkında

Yayın 13 Ekim 2020
Güncelleme 15 Nisan 2022

İritabl Bağırsak Sendromu (IBS), en sık görülen FGH

FGH'ler IBS, kabızlık, diyare, fonksiyonel şişkinlik ve spesifik olmayan FGH'ler gibi bir grup semptom içerir.

Sadece IBS tek başına nüfusun %10'unu etkilemektedir ve kabızlık, ishal veya dönüşmeli olarak kabız ve ishal ataklarıyla ilişkili karın ağrısı ile diğer FGH'lerden ayrılır. IBS, genelde karında şişkinlik ve genel popülasyona göre daha yüksek stres seviyesi ile görülür.

FGH'ler çocukları da affetmiyor

Çok küçük çocuklarda FGH'ler doktora gidilmesini gerektiren en sık görülen gastrointestinal nedendir. Buna kusma ve kabızlık problemleri ile bebekte kolik, IBS ve diğer daha az iyi tanımlanmış fonksiyonel problemler dahildir. Karın ağrısı, şişkinlik, ishal ve kabızlık çoğunlukla FGH'ler ile ilişkilendirilir ve çocuğun günlük hayatında çok önemli etkileri olabilir. Stres ve anksiyete de özellikle ağrı olmak üzere bazı semptomları şiddetlendirebilir veya süresini uzatabilir.

Bağırsaklar ile beyin arasında kesilen iletişim

IBS'in nedenleri hala iyi bilinmemektedir. IBS oluşma riski, akut diyareye yol açan bir bakteri enfeksiyonu sonrasında beş kat artar. IBS'in beyin ile bağırsak arasındaki iletişimde bir bozukluk ile birlikte bağırsak florasında bir denge bozukluğu ile ilişkili olabileceği önerilmektedir. Vakaların çoğunda mikrobiyotayı oluşturan bakteri türleri arasında, daha az pozitif bakteri ve daha çok zararlı bakteri ile (sidenote: Disbiyozis Genelde çevresel ve bireye özel faktörlerden oluşan bir kombinasyonun yol açtığı mikrobiyotanın bileşimi ve fonksiyonunda bir değişiklik olarak tanımlanır. Disbiyozis homojen bir durum değildir aksine kişilerin sağlık durumlarına göre değişkenlik gösterir. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) . Bu bozukluk bağırsak motor problemlerine yol açar: dışkı geçişi yavaşlar, bağırsak bariyeri değişir ve hafif bir enflamasyon oluşur. Bağırsak gazının hareketi gibi normal bir olayı ağrılı hale getirecek şekilde mukozada hiper sensitiviteye de yol açar.

"Disbiyozis" kelimesini duydunuz mu?

Mikrobiyotamızı oluşturan milyarlarca mikroorganizma ile vücudumuzdaki ilişkileri arasındaki hassas dengenin bozulması anlamına gelir.

Probiyotikler için umut verici veriler

Yetişkinler için kontrollü bir beslenmenin yanı sıra tedavi seçenekleri arasında spazm önleyici ilaçlar, laksatifler ve ishal önleyici ilaçlar yer alır. Çocuklarda ağrıyı azaltan rahatlama ve hipnoz teknikleri tercih edilir. Bazen spazm önleyici ilaçlar da verilir. Mikrobiyotayı değiştirmek için, özellikle (sidenote: Bifidobacterium Çoğu türü insanlara faydalı olan Y-şeklinde bakteriler cinsi. İnsanların bağırsaklarında ve bazı yoğurtlarda bulunur. Bunlar:
-Bağırsak bariyerini korur.
- Bağışıklık sisteminin gelişimine katkıda bulunur ve enflamasyon ile savaşmaya yardımcı olur
-Sindirimi destekler ve gastrointestinal rahatsızlık semptomlarını iyleştirir Sung V, D'Amico F, Cabana MD, et alLactobacillus reuteri to Treat Infant Colic: A Meta-analysis. Pediatrics. 2018 Jan;141(1):e20171811.  O'Callaghan A, van Sinderen D. Bifidobacteria and Their Role as Members of the Human Gut Microbiota. Front Microbiol. 2016 Jun 15;7:925. Ruiz L, Delgado S, Ruas-Madiedo P, et al. Bifidobacteria and Their Molecular Communication with the Immune System. Front Microbiol. 2017 Dec 4;8:2345.
)
ve (sidenote: Lactobacilli (lactobacillus) Ana özelliği laktik asit üretimi olan ve bu nedenle "laktik asit bakterileri" ismini alan çubuk tipli bakteriler.
Lactobacillus bakterileri ayrıca insanların oral, vajinal ve bağırsak mikrobiyotasında ve ayrıca bitki ve hayvanlarda da bulunur. Süt ürünleri (örn. bazı peynirler ve yoğurtlar), turşu, sauerkraut turşusu vb gibi fermente gıdalarda bulunur.
Bazı türleri faydalı özellikleri ile bilinen Lactobacillus bakterileri ayrıca probiyotiklerde de bulunur.   W. H. Holzapfel et B. J. Wood, The Genera of Lactic Acid Bacteria, 2, Springer-Verlag, 1st ed. 1995 (2012), 411 p. « The genus Lactobacillus par W. P. Hammes, R. F. Vogel Tannock GW. A special fondness for lactobacilli. Appl Environ Microbiol. 2004 Jun;70(6):3189-94. Smith TJ, Rigassio-Radler D, Denmark R, et al. Effect of Lactobacillus rhamnosus LGG® and Bifidobacterium animalis ssp. lactis BB-12® on health-related quality of life in college students affected by upper respiratory infections. Br J Nutr. 2013 Jun;109(11):1999-2007.
)
olmak üzere probiyotikler hakkında ve dışkı nakli hakkında umut verici veriler halihazırda mevcuttur. Ancak bu seçeneklerin her birini teyit etmek için büyük ölçekli klinik çalışmaların gene de yapılması gereklidir.

Bağırsak mikrobiyotası

Daha fazla bilgi edin
Kaynaklar