Antibiyotik direnci: akciğer mikrobiyotasi ağir bedel ödüyor

Akciğer enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılan geniş spektrumlu antibiyotikler genel antibiyotik direnci yükünü asıl oluşturanlardan biri olarak kabul edilmektedir.

Bu makale hakkında

Yayın 26 Ağustos 2021

Güncelleme 07 Ocak 2022

Geçmişte sağlıklı kişilerin akciğerlerinin steril olduğu kabul ediliyordu; ASY (Alt Solunum Yolu; larenksten akciğerlerin alveollerine kadar¹) mikrobiyotasının tanımı yakın tarihli bir başarıdır^2,3. Virüs ve mantar topluluklarıyla birlikte, sağlıklı bir akciğer mikrobiyotasını altı bakteri soyu domine eder: Firmicutes, Bacteroidetes, Fusobacteria, Proteobacteria, Acidobacteria, ve Actinobacteria^1,2,4.

“Batı popülasyonlarında, akciğer enfeksiyonlarının tedavisi antibiyotik direncinin ana nedenlerinden biridir⁴.”

AKCİĞER MİKROBİYOTASINDA ÇEŞİTLİLİK KAYBI

Mikrobiyal disbiyozis akciğer enfeksiyonu, astım, kronik obstrüktif pulmoner hastalık (KOAH), ve sistik fibroz (SF) dahil çeşitli solunum sistemi rahatsızlığında gözlemlenmektedir ^5,6. Ancak akciğer mikrobiyotası üzerinde antibiyotiklerin doğrudan etkilerini araştıran çok az çalışma vardır. Yakın tarihli araştırmalar azitromisin tedavisinin inatçı kontrol edilemeyen astımı olan hastalarda bakteri çeşitliliğini azalttığını göstermiştir¹; ancak klinik faydalar hala tartışmalıdır^1,7,8. KOAH hastalarında azitromisin tedavisi alfa çeşitliliğini azaltmaktadır¹; SF hastalarında antibiyotikler havayolu mikrobiyota çeşitliliğindeki azalmanın ana nedenlerinden biri olarak görünmektedir⁵.

BAĞIRSAK-AKCİĞER AKSI

Solunum sistemi hastalıklarına, kronik akciğer hastalıklarına ve mikrobik enfeksiyonlara çoğunlukla bağırsak semptomları eşlik eder¹². Gerçekten de bağırsak ekosistemi çeşitli akciğer hastalıkları sırasında değişikliğe uğramaktadır¹². Altta yatan mekanizma net olmasa da, bağırsak ve akciğerler arasındaki karşılıklı etki, yaşamın erken döneminde bağırsak mikrobiyotasında antibiyotiklerin neden olduğu disbiyozisin sonrasında oluşan alerjik rinit ve astım için neden bir risk faktörü olabileceğini kısmen açıklayabilir^1,12.

GENİŞ SPEKTRUMLU ANTİBİYOTİKLER SALGINI

Antibiyotiklerin yanlış kullanımının dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına ve seleksiyonuna yol açtığı bilinirken mikrobiyal bir tanı olmadan antibiyotik profilaksisi akciğer enfeksiyonlarını tedavi etmek için yaygın olarak kullanılmaktadır⁴. DSÖ tarafından listelenen 12 antibiyotiğe dirençli "öncelikli patojenden" 4 tanesi akciğerleri etkilemektedir: Pseudomonas aeruginosa, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae ve Streptococcus aureus^4,9. Akciğer enfeksiyonlarının hastalık yönetiminin iyileştirilmesine yönelik gerekliliğin, antimikrobiyal direnci en aza indirmek için temel bir yol olduğuna dair bilim çevresinde bir fikir birliği vardır^4,10,11.

Araştırmaların desteklenmesi, farkındalık yaratılması

DSÖ tarafından 2006 yılında kronik solunum sistemi hastalıklarıyla savaşmak üzere başlatılan Solunum Sistemi Hastalıklarına Karşı Küresel İttifak (GARD) aşağıdakiler belirtmektedir: "Bugün tüm dünyadaki doktorlar, ilgili bakteri mevcut antibiyotiklere karşı tamamen dirençli olduğu için enfekte hastaların yeterli şekilde tedavi edilemediği durumlarla karşılaşmaktadır¹¹".
kaynaklara erişim sağlanmasında ve halk ve politikada karar vericiler arasında farkındalık yaratılmasında çalışmaktadır. "Bilim, eğitim ve savunma yaptığımız her şeyin merkezinde yer alır."Son monografi "Akciğer mikrobiyomu"13 solunum sistemi mikrobiyomunun farklı unsurlarını incelemekte, hastalıkların (astım, KOAH, kanser...) nasıl ortaya çıktığı araştırmakta ve yeni gelişmeler ve tedavileri tartışmaktadır.