Oporność na antybiotyki: mikrobiota płuc płaci najwyższą cenę
Antybiotyki o szerokim spektrum działania stosowane w leczeniu infekcji płuc są uważane za jeden z głównych czynników przyczyniających się do ogólnie rozwijającej się oporności na antybiotyki.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
en_sources_title
en_sources_text_start en_sources_text_end
Sekcje
O tym artykule
Opublikowano
18 Listopad 2020
Zaktualizowano
27 Październik 2023
Przez długi czas płuca zdrowych osób uważano za sterylne; opis mikrobioty dolnych dróg oddechowych (od krtani do pęcherzyków płucnych1) to niedawne osiągnięcie2,3. Wraz ze społecznościami wirusów i grzybów, w zdrowej mikrobiocie płuc dominuje sześć typów bakterii: Firmicutes, Bacteroidetes, Fusobacteria, Proteobacteria, Acidobacteria i Actinobacteria1,2,4.
„W populacjach zachodnich leczenie infekcji płuc jest głównym czynnikiem powodującym oporność na antybiotyki4.”
Antybiotyki uratowały miliony ludzi, ale ich niewłaściwe stosowanie lub nadużywanie budzi teraz poważne obawy o zdrowie, zwłaszcza z powodu szerzącej się antybiotykooporności. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) co roku organizuje Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach (WAAW) w celu podniesienia poziomu wiedzy o tym problemie dotyczącym zdrowia publicznego. Przyjrzyjmy się temu globalnemu zagrożeniu, które wymaga pilnych działań.
Oporność na antybiotyki: mikrobiota na pierwszym planie
Masowe, często nieodpowiednie stosowanie antybiotyków powoduje, że są one coraz…
Utrata różnorodności mikrobioty płuc
Dysbiozę drobnoustrojową obserwuje się w szeregu schorzeń układu oddechowego, w tym w infekcjach płuc, astmie, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) i mukowiscydozie5,6. Jednak tylko nieliczne badania dotyczą bezpośredniego wpływu antybiotyków na mikrobiotę płuc. Niedawne analizy wykazały, że leczenie azytromycyną zmniejszyło różnorodność bakterii u pacjentów z przewlekłą niekontrolowaną astmą1, jednak korzyści kliniczne z nim związane wciąż pozostają przedmiotem dyskusji1,7,8. U pacjentów z POChP leczenie azytromycyną obniżyło różnorodność alfa1, a u osób cierpiących na mukowiscydozę antybiotyki wydają się być głównymi czynnikami powodującymi zmniejszenie różnorodności mikrobioty dróg oddechowych5.
Oś jelito-płuca
Chorobom układu oddechowego, przewlekłym chorobom płuc i infekcjom bakteryjnym często towarzyszą objawy jelitowe12. W istocie wykazano, że ekosystem jelitowy ulega zmianom w przebiegu niektórych chorób układu oddechowego12. Chociaż mechanizm leżący u podłoża tych zmian pozostaje niejasny, wzajemny wpływ między jelitami a płucami może częściowo wyjaśniać, dlaczego wywołana antybiotykami we wczesnym okresie życia dysbioza mikrobioty jelitowej może być czynnikiem ryzyka późniejszego alergicznego nieżytu nosa i astmy1,12.
Plaga antybiotyków o szerokim spektrum działania
Chociaż wiadomo, że niewłaściwe stosowanie antybiotyków prowadzi do pojawienia się i selekcji opornych bakterii, profilaktyka antybiotykowa bez diagnozy bakteriologicznej jest nadal szeroko stosowana w leczeniu infekcji płuc4. Spośród 12 opornych na antybiotyki „patogenów priorytetowych” wymienionych przez WHO, 4 atakują płuca: P. aeruginosa, S. pneumoniae, H. influenzae i S. aureus4,9. W środowisku naukowym panuje zgoda co do kluczowego sposobu minimalizowania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe: należy zoptymalizować leczenie chorób płuc4,10,11.
Promowanie badań, podnoszenie świadomości
-
Światowy Sojusz przeciwko Chorobom Układu Oddechowego (GARD), utworzony przez WHO w 2006 r., w celu zwalczania przewlekłych chorób układu oddechowego, zapewnia, że: „Bardziej inteligentne stosowanie antybiotyków może zmniejszyć ogromny problem oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe. Lekarze na całym świecie stają teraz w obliczu sytuacji, w których zakażonych pacjentów nie można odpowiednio leczyć, ponieważ odpowiedzialna za infekcję bakteria jest całkowicie oporna na dostępne antybiotyki”11.
-
Na poziomie europejskim ERS (Europejskie Towarzystwo Badań nad Chorobami Układu Oddechowego) zaangażowało się w promowanie badań naukowych, zapewnianie dostępu do zasobów i podnoszenie świadomości opinii publicznej i decydentów politycznych. „Naszą misją jest promowanie zdrowia płuc w celu złagodzenia cierpienia związanego z chorobami i wyznaczanie światowych standardów medycyny oddechowej. Nauka, edukacja i rekomendacje są podstawą wszystkich naszych działań.”. Ich najnowsza monografia zatytułowana „Mikrobiom płuc”13, analizuje różne składniki mikrobiomu oddechowego (wirusy, grzyby i bakterie), rozważa jego rozwój od najwcześniejszych lat życia człowieka, bada sposób, w jaki powstają choroby (astma, POChP, nowotwory…) oraz omawia nowe osiągnięcia i terapie.
Czym jest Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach?
Co roku od 2015 r. WHO organizuje Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach, którego celem jest podnoszenie poziomu wiedzy o ogólnej odporności na mikroorganizmy. Kampania ta, realizowana w dniach 18-24 listopada, zachęca społeczeństwo, pracowników służby zdrowia i decydentów do ostrożnego stosowania antybiotyków, aby zapobiec dalszemu szerzeniu się oporności na nie.
Źródło
Old sources
Tagi
