Probiyotiklerin kullanımı

İBH

Gastroenteroloji

Canlı faydalı bakterilerin suşları ile tedavi uzun süredir KİBH'ye karşı en güvenli ve en sürdürülebilir yaklaşım olarak kabul edilmekteydi. Bazıları ÜK'nın tedavisinde etkili gibi gözükse de, bunların CH'ye karşı kullanımına ilişkin çalışmalarda hala kesin bir sonuç yoktur.

Scanning electron micrograph (SEM) of *Bifidobacterium* sp. Gram-positive anaerobic bacteria.

Bu makale hakkında

Yayın 04 Şubat 2020

Güncelleme 06 Ocak 2022

Probiyotikler yeterli miktarlarda vücuda alındığında sağlık faydaları sağlayan canlı mikroorganizmalardır. Çeşitli etki mekanizmaları KİBH'de probiyotiklerin faydalı etkilerinin altını çizebilir: bağırsak mikrobiyotası bileşiminde değişiklikleri tetikleyerek bağırsak disbiyozisinin azaltılması; bağırsak mikrobiyotasıın metabolik aktivitesinin düzenlenmesi; pro-inflamatuar süreçlerin ortadan kaldıırlması ve immünomodülasyon¹².

Hastalığa bağlı olarak zıt sonuçlar

ÜK'de tek bir suş (E.coli Nissle 1917 türünden) içeren probiyotikler ile birlikte Bifidobacterium ile fermente edilen sütün hastalık remisyonunu tetiklemekteki etkililiği, standart antienflamatuar tedavilerinkine (mezalazin) benzerdi¹². Bakteri suşlarının farklı kombinasyonları da test edildi ancak bir istisna dışında hastalık remisyonu üzerinde etki görülmedi: aşağıdaki 8 farklı suştan olarak adlandırılan bir karışım ÜK semptomlarında ^13,16 (rektal kanama ve dışkılama sıklığı) anlamlı bir azalmaya yol açtı, ve bir çalışma remisyonu korumada etkin olduğunu kanıtladı. Aynı karışım poşit hastalarında da etkin gibi görünmektedir: koloproktektomiden kaynaklanan inflamatuar alevlenme dönemlerini önlemekte ve remisyonu sürdürmektedir^17,18. Ancak şu ana kadar probiyotiklerin CH'ye karşı faydalı olduğu gösterilmemiştir. ÜK ve poşite karşı etkili olduğu kanıtlanmış suşlar ile yapılanlar dahil gerçekleştirilen nadir çalışmalardan elde edilen sonuçlar zayıftır ve kesin sonuca ulaşılmasını sağlamamaktadır^12,15.

İlave Araştırmalar

Klinik dışı ve klinik sonuçların heterojenliği kişiyle (konak) ilişkili faktörlere (yaş, cinsiyet, beslenme, hastalığın yeri, şiddeti, ailede KİBH geçmişi) ve kullanılan probiyotik preparatlara (suş tipi, konsantrasyon, probiyotiğin uygulama şekli, potansiyel kolonizasyon ve suş sağkalım oranı) en azından kısmen de olsa atfedilebilir. Doz ve probiyotik uygulama süresi gibi diğer faktörlerin de, advers etkileri minimum olan ve hatta advers etkisi bulunmayan bu terapötik yaklaşımın başarısında birincil bir rol oynadığı ileri sürülmektedir¹²

HIJYEN VE BESLENME KURALLARI

Aşırı enerji ve/veya makrobesin maddeleri alımı (doymuş yağ? rafine şeker?) bağırsak enflamasyonunu artırıyor gibi görünürken aşağıdaki gibi çeşitli mikro-besin maddeleri bunu modüle edebilir: A, C, E ve D vitaminleri, folik asit, betakaroten, eser elementler (çinko, selenyum, manganez ve demir).²
KİBH’ye özel mevcut bir beslenme tavsiyesi olmadığı için hastaların semptomlarını kötüleştirebilecek yiyeceklerden (hastalığın alevlenmesi sırasında lif oranı yüksek yiyecekler, kafein, alkol, aşırı yağlı gıdalar vb) kaçınması tavsiye edilir.²
Karmaşık karbonhidratları sınırlayan ve şeker içermeyen spesifik karbonhidrat diyeti (SKD), düşük FODMAP diyeti (fermente edilebilir şeker yok) ve Akdeniz tipi beslenme antiinflamatuar özellikler göstermiştir ve bazı koşullar altında iyileşmeyi tetikleyebilir. Ancak beslenmede denge bozukluğuna yol açma riski nedeniyle eliminasyon diyetleri tartışmalıdır.²
Sigara içilmez.²