Gdy za sen dziecka odpowiada kilka bakterii

Oś sen-mózg-jelito. Na to właśnie zwrócono uwagę w najnowszym badaniu. Wiedzieliśmy już, że u dorosłych sen i mikroflora jelitowa są ze sobą podwójnie powiązane: zmiany w trakcie snu modyfikują skład mikroflory jelitowej i odwrotnie, skład mikroflory jelitowej wpływa na sen. Nie wiadomo jednak, w jakim wieku powstaje to dwukierunkowe powiązanie między snem a mikroflorą jelitową i jakie są jego możliwe konsekwencje dla rozwoju. Dlatego też przeprowadzono badanie podłużne z udziałem 162 zdrowych niemowląt w wieku 3, 6, 12 i 24 miesięcy.

Sen związany z mikroflorą jelitową od 3. miesiąca życia

Pierwszym potwierdzeniem było to, że skład mikroflory jelitowej rzeczywiście zmienia się od 6. miesiąca życia. U większości badanych dzieci nastąpiła zmiana z flory zdominowanej przez Bifidobacterium (enterotyp A) na mikroflorę bogatą w Bacteroides (enterotyp B), ze wzrostem różnorodności alfa (sidenote: Różnorodność α Pomiar wskazujący różnorodność w jednej próbie, tj. liczbę różnych gatunków występujących u jednej osoby. Hamady M, Lozupone C, Knight R. Fast UniFrac: facilitating high-throughput phylogenetic analyses of microbial communities including analysis of pyrosequencing and PhyloChip data. ISME J. 2010 Jan;4(1):17-27. ) .

Przede wszystkim jednak badanie wykazało związek między nawykami dotyczącymi snu a mikroflorą jelitową u niemowląt mających zaledwie 3 miesiące: 

• sen w ciągu dnia (czas trwania, liczba drzemek i ich regularność) jest negatywnie powiązany z różnorodnością bakterii: niemowlęta, które śpią najwięcej w ciągu dnia, mają mniejszą różnorodność jelitową;
• fragmentacja i zmienność snu nocnego jest związana z dojrzałością bakterii i enterotypem: niemowlęta z bardziej dojrzałą mikroflorą jelitową mają większą aktywność nocną (więcej przebudzeń w nocy). Z drugiej strony, gdy mają od 6 do 12 miesięcy, ich enterotyp nie ewoluuje z enterotypu A do B.

Sen, mózg i jelita: czy wszystko jest ze sobą powiązane?

Co więcej, aktywność mózgowa analizowana dzięki nocnym elektroencefalogramom wykonywanym u niemowląt w wieku 6 miesięcy dostarcza wielu informacji. 

Pierwszym odkryciem było to, że niemowlęta z florą zdominowaną przez Bifidobacterium miały mniej snu wolnofalowego („snu głębokiego”);
Po drugie jakość snu u niemowląt w 6. miesiącu życia pozwala przewidzieć różnorodność bakteryjną mikroflory jelitowej w 1. roku życia. Większa liczba fal theta w 6. miesiącu zapowiada mniejszą różnorodność bakteryjną w 12. miesiącu.

Wreszcie, mikrobiota jelitowa u niemowląt w wieku 6 miesięcy, a zwłaszcza sen u niemowląt w wieku 6 i 12 miesięcy, pozwalają przewidzieć rozwój behawioralny dziecka w wieku 24 miesięcy