Podwójne oblicze antybiotyków: Ratują życie, lecz zaburzają mikrobiotę

Lek

Dermatologia Pulmonology Pediatria Otorhinolaryngology Gastroenterologia

Spójrzmy na drugą stronę medalu: antybiotyki, które pojawiły się w XX wieku, pomimo swojej niewątpliwej przydatności w zwalczaniu infekcji, budzą obecnie poważne obawy o zdrowie, zwłaszcza w kontekście dysbiozy mikrobioty i oporności na antybiotyki.

O tym artykule

Opublikowano 18 Listopad 2020

Zaktualizowano 07 Styczeń 2022

Chociaż bardziej racjonalne stosowanie antybiotyków powinno było zostać wprowadzone już od dawna, nie możemy zapominać o tym, że w ciągu ostatnich 80 lat ich powszechne stosowanie uratowało wiele milionów istnień ludzkich. Są one naszą główną bronią w walce z infekcjami bakteryjnymi. Wraz ze szczepionkami, przedłużyły nam one życie średnio o 20 lat.¹

OD ERY ANTYBIOTYKÓW DO ERY MIKROBIOTY

Niestety antybiotyki eliminują nie tylko bakterie chorobotwórcze, ale także bakterie komensalne2. Ma to wpływ na mikrobiotę jelitową, a także wszystkie inne mikrobioty ludzkie (skóry, płuc, układu moczowopłciowego...), które chronią nas przed przerostem patogenów. Chociaż zdefiniowanie zdrowej mikrobioty z jakąkolwiek precyzją lub przedstawienie odpowiedniego opisu dysbiozy pozostaje trudne, nauka zaczyna rozumieć, w jaki sposób antybiotyki wpływają na funkcjonowanie tych ekosystemów, a także jakie są konsekwencje takich zmian dla zdrowia w perspektywie krótko- lub długoterminowej3 (Patrz rysunek 1).

OPORNOŚĆ NA LEKI PRZECIWDROBNOUSTROJOWE, GLOBALNY PROBLEM ZDROWIA PUBLICZNEGO

Z powodu powszechnego nadużywania i niewłaściwego stosowania antybiotyków u ludzi i zwierząt, bakterie wywołujące zarówno łagodne, jak i zagrażające życiu infekcje stają się coraz bardziej na nie oporne. W 2015 r. oszacowano, że patogeny oporne na antybiotyki są przyczyną ponad 50 000 zgonów rocznie w Europie i Stanach Zjednoczonych.³ „Oporność na antybiotyki jest obecnie jednym z największych zagrożeń dla zdrowia, bezpieczeństwa żywnościowego i rozwoju na świecie”, stwierdza WHO.