Atopowe zapalenie skóry: mikrobiota nosa i skóry ma związek z jego nasileniem

Z atopowym zapaleniem skóry ma związek nie tylko mikrobiota skóry. Również mikrobiota nosa może mieć z nim coś wspólnego. Są to dwa różne rodzaje mikrobioty, ale są ze sobą związane.

Opublikowano 10 luty 2021
Zaktualizowano 06 Październik 2021
Photo : Atopic dermatitis: nasal and skin microbiomes associated with disease severity

O tym artykule

Opublikowano 10 luty 2021
Zaktualizowano 06 Październik 2021

Z występowaniem i nasileniem atopowego zapalenia skóry (AZS) mają związek zmiany mikrobioty skóry. Pewną rolę może również grać mikrobiota nosa – u pacjentów dotkniętych AZS pięciokrotnie częściej stwierdza się gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus). Nozdrza mogą zatem stanowić ważne źródło autozakażenia i przenoszenia bakterii z nosa na skórę lub odwrotnie. Przeprowadzono zatem badanie, którego przedmiotem były związki między skórą a mikrobiotą nosa u dzieci cierpiących na AZS zależnie od nasilenia choroby.

Nos i skóra – dwie powiązane mikrobioty?

Badacze najpierw wyodrębnili poprzez sekwencjonowanie RNAr 16S oddzielne kolonie bakterii w nosie (89 próbek) i na uszkodzonej skórze (57 próbek) dzieci dotkniętych AZS. W mikrobiocie nosa dominowały promieniowce (Corynebacterium spp.), proteobakterie (głównie Moraxella) i bakterie z rodziny Firmicutes (Staphylococcus, Streptococcus i Dolosigranulum spp.), natomiast w ubytkach skóry dominował gronkowiec oraz – w mniejszym stopniu – gatunki należące do rodzajów Pelomonas, Streptococcus i Janthinobacterium. Niemniej jednak istniały korelacje między gatunkami bakterii zasiedlających kanały nosowe i obecnymi na skórze, jednak mechanizmy tych powiązań nie zostały wyjaśnione (krzyżowa transmisja między dwiema niszami?).

Gatunki mikrobioty związane z nasileniem choroby

Przede wszystkim jednak skład mikrobioty nosowej, a w jeszcze większym stopniu skórnej, wykazywały związek z nasileniem AZS u dzieci. Był on widoczny nawet po korekcie o zmienne zakłócające, takie jak wiek, stosowanie antybiotyków i miejsce poboru próbki skóry. Ta korelacja między mikrobiotą a nasileniem choroby wynikała w znacznym stopniu w obecności gronkowców w obu niszach, ale także z obecności innych gatunków, takich jak żyjąca w nosie Moraxella.

Różnica między obecnością a liczebnością bakterii

Badanie wykazało też, że S. aureus jest obecny w ubytkach skóry u jednego pacjenta na dwóch, częściej w (sidenote: Tendencja ta nie jest jednak statystycznie istotna. ) , ale jego liczebność (mierzona ilościowym PCR) nie miała związku z nasileniem AZS. Natomiast obecność S. epidermidis na skórze w 80% próbek nie wykazywała różnic zależnych od nasilenia choroby, ale liczebność tej bakterii była znacznie wyższa w ciężkich przypadkach AZS. Wprawdzie korelacja nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego, ale wyniki te sugerują, że te dwie nisze bakteryjne mogą grać rolę w zaostrzeniu stanu zapalnego w przebiegu choroby. Dlatego ważne jest zajęcie się w ramach przyszłych badań nie tylko rolą poszczególnych gatunków bakterii w AZS i ich relacjami z nosicielem i innymi gatunkami, ale także interakcjami między różnymi koloniami bakterii w organizmie.