Rak: udział mikrobioty w efekcie abskopalnym
Jak wytłumaczyć abskopalne efekty radiotrerapii stosowanej w ramach immunoterapii? Niska dawka napromieniowania jelit, zamierzonego lub przypadkowego, prawdopodobnie działa synergicznie z immunoterapią, w czym ważną rolę gra mikrobiota jelitowa.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Jedną z zagadek onkologii są (sidenote: Efekt abskopalny Z łacińskiego ab – „oddalony” i greckiego skopos – „cel”, dosłownie „daleki od celu” – Cofanie się zmian nowotworowych zlokalizowanych poza obszarem napromieniowania, ponieważ napromieniowanie jednej zmiany może pobudzić przeciwnowotworowe odpowiedzi odpornościowe lub zwiększyć ich skuteczność, powodując w ten sposób zniszczenie zmian nienapromieniowanych przez przeciwnowotworowe efektory odpornościowe. ) efekty radioterapii obserwowane u niektórych pacjentów. W 2025 r. dokonano ważnego odkrycia: międzynarodowy zespół wykazał, że napromieniowanie jelit niską dawką (ILDR) zwiększa korzyści kliniczne immunoterapii celowanej w (sidenote: Punkty kontrolne układu odpornościowego są wykorzystywane przez nowotwory do ochrony przed atakiem układu immunologicznego i mogą zostać zablokowane przez terapię ICI w celu przywrócenia funkcji układu odpornościowego. ) układu odpornościowego lub chemioterapii w ośmiu retrospektywnych kohortach pacjentów i w modelu przedklinicznym u myszy. Badanie to rzuciło również światło na fundamentalną rolę środowiska jelit w odpowiedzi na terapię.
Kwestia dawki…
Punktem wyjścia dla badaczy byli pacjenci dotknięci guzami z przerzutami uczestniczący w wieloośrodkowym badaniu fazy II, których poddano
(sidenote:
SABR (stereotaktyczna radioterapia ablacyjna) zwana też SBRT (stereotaktyczna radioterapią organizmu)
Radioterapia polegająca na emisji pod różnymi kątami licznych wiązek promieni łączących się na guzie. W ten sposób guz zostaje silnie napromieniowany, choć wszystkie wiązki krążące po otaczającej go tkance niosą małą dawkę promieniowania. Zmniejsza to działanie promieniowania na zdrową tkankę otaczającą guz. SBRT wymaga mniejszej liczby seansów niż standardowa radioterapia zewnętrzna. SBRT można stosować w przypadku guzów trzustki, płuca, wątroby lub kręgosłupa.
)
połączonej z przeciwciałami anty-PD-L1. Z tej grupy 13 pacjentów (41%) przypadkowo poddanych ILDR o medianie dawki radioterapii wynoszącej 3,3 Gy dla dwunastnicy, 1,0 Gy dla jelita czczego / jelita krętego i 1,3 Gy dla okrężnicy wykazało znacznie wyższą przeżywalność w okresie 24 miesięcy: 38% (5/13) w porównaniu z 5% (1/19)! Wynik ten wskazuje na większą skuteczność łączonej terapii.
Ten nieoczekiwany wynik skłonił badaczy do przyjrzenia się wynikom siedmiu niezależnych kohort pacjentów dotkniętych rakiem, liczących łącznie 388 pacjentów. Stwierdzili to samo: ILDR podane przypadkowo w dawkach od 0,25 do 3 Gy poprawia przeżywalność pacjentów dotkniętych zaawansowanym rakiem.
Badacze potwierdzili swoje odkrycie również in vivo na modelach mysich dotkniętych guzami: 1 Gy ILDR samodzielnie nie poprawia przeżywalności, a stosowane samodzielnie antyciała anty-PD-L1 mają tylko przejściowe działanie (następuje nawrót), natomiast połączenie 1 Gy ILDR + anty-PD-L1 powoduje wyzdrowienie 30% zwierząt w przeciwieństwie do dawek niższych (0,25 Gy) i wyższych (4 Gy), które nie wyleczyły ani jednej myszy. To dowodzi, że skuteczność leczenia zależy od precyzyjnej synergii dawki promieniowania, immunoterapii i komórek odpornościowych.
…i bakterii
Jak się wydaje, odpowiedź odpornościowa w walce z guzem i długość przeżycia zależą również od indywidualnych różnic mikrobioty jelitowej. W porównaniu ze zdrowymi dorosłymi u pacjentów nie reagujących na leczenie kombinacją ILDR i przeciwciał anty-PD-L1 przed rozpoczęciem terapii było mniej gatunków bakterii typowych dla osób reagujących na leczenie (Christensenella minuta i Ruminococcus bromii), a więcej gatunków bakterii typowych dla pacjentów źle odpowiadających na terapię (Enterocloster aldensis i Parabacteroides distasonis).
Wygląda na to, że metaboliczne i odpornościowe interakcje między gospodarzem a mikrobiotą jelitową umożliwiają aktywację komórek T CD8⁺. Wydaje się, że różne szczepy Christensenella minuta selektywnie wzmacniają skuteczność ILDR i przeciwciał anty-PD-L1, ponieważ sprzyjają migracji jelitowych komórek dendrytycznych powodujących ekspresję PD-L1 w kierunku węzłów chłonnych „wysysających” guz.
Zdaniem autorów analizy mikrobioty jelitowej przed rozpoczęciem leczenia mogą pomóc w identyfikacji pacjentów, którym ta kombinowana terapia prawdopodobnie pomoże, i pacjentów dysbiotycznych, którym może się przydać wcześniejsza transplantacja mikrobioty fekalnej.
