Rewolucja w zakresie kontroli zakażeń: rola FMT w zwalczaniu wielolekoopornych organizmów u pacjentów po przeszczepie
Przełomowe badanie wykazało, że transplantacja mikrobioty kałowej (FMT – ang. Fecal Microbiota Transplantation) jest skuteczną strategią zwalczania organizmów wielolekoopornych (MDRO) u biorców przeszczepów nerek, co stanowi znaczący postęp w kontroli zakażeń i przeciwdziałaniu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Autor
Rozwój organizmów wielolekoopornych (
(sidenote:
Multidrug-Resistant Organisms (MDROs)
Bacteria that are resistant to multiple antimicrobial drugs.
Source: https://www.science.org/doi/10.1126/scitranslmed.abo2750
)
) stanowi ogromne wyzwanie w dziedzinie ochrony zdrowia, szczególnie w przypadku pacjentów z obniżoną odpornością, takich jak osoby poddawane przeszczepowi nerek. Niedawno przeprowadzone randomizowane badanie kontrolowane dowodzi, że przeszczepienie mikrobioty kałowej (
(sidenote:
Przeszczep mikrobioty jelitowej (FMT)
Procedura terapeutyczna mająca na celu przywrócenie mikrobioty jelitowej poprzez przeniesienie bakterii kałowych od zdrowego dawcy do biorcy.
)
) jest obiecującym zabiegiem mającym na celu zmniejszenie kolonizacji MDRO w tej szczególnie wrażliwej grupie osób. Badanie to objęło drobiazgową ocenę bezpieczeństwa zabiegów FMT, ich skuteczności oraz dynamiki eliminacji szczepów MDRO. Jego wyniki są obiecujące.
Skuteczna eliminacja i wszczepienie
Badanie przeprowadzone w Szpitalu Uniwersyteckim Emory obejmowało randomizację w stosunku 1 do jedenastu biorców przeszczepu nerek bądź do grupy FMT (n=6), bądź do grupy obserwacyjnej (n=5), a następnie – FMT dla wszystkich uczestników badania, niezależnie od początkowego przydziału do grupy, którzy wciąż wykazywali dodatni wyniki na obecność MDRO po pierwszym zabiegu (dzień 36), w celu dalszej oceny skuteczności i potencjału FMT w eliminowaniu opornych szczepów bakterii.
W badaniu zaobserwowano imponujący wskaźnik powodzenia – 8 na 9 pacjentów, którzy otrzymali wszystkie określone w protokole wyniki, wykazało ujemne wyniki na obecność MDRO po przeprowadzonym zabiegu FMT. Sukces przypisano wszczepieniu do mikrobioty jelitowej biorców korzystnych taksonów od dawcy, w tym Akkermansia muciniphila i Faecalibacterium prausnitzii. Owe taksony znane są z korzystnego wpływu na ludzkie jelita, co sugeruje podjęcie ukierunkowanego podejścia w celu wzmocnienia mikrobioty biorcy przeciw kolonizacji organizmami wielolekoopornymi.
Wypieranie, nie zastępowanie
Próbując zbadać to, w jaki sposób szczepy MDRO zostały wyparte, w badaniu przeprowadzono dogłębną analizę wykazującą, że wprowadzenie konkurencyjnych, konspecyficznych szczepów bakteryjnych z materiału dawcy odegrało w tym procesie kluczową rolę. Ów proces wypierania nie był jedynie zastąpieniem, ale strategicznym przemieszczeniem wykorzystującym konkurencję mikrobiologiczną w obrębie mikrobioty jelitowej. Naukowcy drobiazgowo przeanalizowali różnice w zawartości genów między szczepami wyjściowymi i szczepami zastępującymi dla grup konspecyficznych izolatów, koncentrując się na genach, mających za zadanie zwiększać konkurencję szczepów lub adhezję do powierzchni komórek organizmu gospodarza.
W analizie zawartości genów dokonano istotnych odkryć, w szczególności w odniesieniu do kolicyn, podzbioru bakteriocyn wytwarzanych przez E. coli, które wykazują toksyczność wobec innych szczepów E. coli i ich bliskich krewnych. Dane eksperymentalne wykazały, że szczepy E. coli wytwarzające kolicynę mogą konkurować ze szczepami wrażliwymi na kolicynę, które z kolei mogą być wypierane przez szczepy oporne na kolicynę, wykazując złożoną, nieprzechodnią dynamikę konkurencji przypominającą grę w „kamień, papier, nożyce”. Dynamika ta była wyraźnie widoczna w wynikach badań, w których podatne szczepy zastępcze posiadały geny licznych kolicyn oraz geny odporności na kolicynę, nieobecne w szczepach opornych na antybiotyki.
Odkrycia te obrazują wieloaspektowy charakter wpływu zabiegu FMT na ekologię drobnoustrojów w jelitach. Pokazują one, że wypieranie drobnoustrojów wielolekoopornych przez zabieg FMT wiąże się ze złożoną interakcją między konkurencyjnością drobnoustrojów, genetycznymi determinantami konkurencyjności i selektywną presją środowiska jelitowego.
Implikacje dla praktyki klinicznej
Implikacje tego badania nie ograniczają się jedynie do natychmiastowych korzyści dla biorców przeszczepów nerek. Zwiastuje ono zmianę paradygmatu w podejściu do kwestii kontroli zakażeń i oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, co przekłada się na opowiadanie się za innowacyjnymi metodami leczenia wykorzystującymi naturalnie występujące w organizmie społeczności drobnoustrojów. W miarę postępów nad badaniami włączenie metody FMT do praktyki klinicznej może zrewolucjonizować zarządzanie kolonizacją MDRO, dając nadzieję zarówno pacjentom, jak i pracownikom służby zdrowia.
