Każdy ma własną mikrobiotę skóry

BAKTERIE, GRZYBY, WIRUSY I PASOŻYTY

Mimo swojej łatwej dostępności mikrobiota skórna wciąż jest słabo poznana. Jest niezbyt liczna w porównaniu z jelitem grubym. Liczebnością wynoszącą 10¹¹ bakterii przypomina raczej jelito cienkie.¹ Mikrobiota skórna jest zatem czwarta pod względem liczby mikroorganizmów po przewodzie pokarmowym, jamie ustnej i pochwie.²

Obejmuje ona kilka rodzajów bakterii (Actinobacteria, Firmicutes, Proteobacteria i Bacteroidetes), archeony i różne gatunki grzybów, głównie z rodzaju Malassezia.^2,3 Wśród zidentyfikowanych gatunków bakterii są przede wszystkim Cutibacterium acnes i Staphylococcus epidermidis, przy czym ich szczepy różnią się u poszczególnych osób; zależą również od stanu skóry (patologicznego lub nie) i od miejsca pobrania próbki.^3,6

Na skórze zdrowych osób wykryto również wirusy (papillomawirusy, adenowirusy i inne), choć są one jeszcze słabo opisane,² a także fagi zwalczające C. acnes i S. epidermidis, co sugeruje istnienie złożonego wiromu. Jeszcze rzadziej opisywane są niezbyt liczne pasożyty (roztocza takie jak nużeniec i inne).³

W oparciu o kryteria takie jak pH, temperatura, wilgotność, intensywność wydzielania potu i zawartość lipidów wyróżnia się zazwyczaj trzy główne nisze:^1,3,4

• strefy łojowe (twarz, klatka piersiowa, plecy) wydzielające bogate w lipidy sebum; - strefy suche;
• strefy suche (przedramię, dłonie);
• strefy wilgotne (pachy, zgięcie łokcia, nozdrza, tylna strona kolana i pachwiny), w których liczne gruczoły potowe uczestniczą w termoregulacji (pot), zakwaszają skórę i wydzielają antybakteryjne peptydy.

Niektórzy autorzy wyróżniają czwartą strefę, którą są stopy (przestrzenie między palcami, paznokcie i pięty)⁴ (patrz tabela).

Obszary te to nisze ekologiczne sprzyjające rozwojowi unikatowej społeczności mikroorganizmów. Strefy najbardziej eksponowane i suche, takie jak dłonie, są najbardziej zróżnicowane. Mikrobiota skóry wilgotnych, bogatych w pot pach jest zdominowana przez rodzaje Corynebacterium i Staphylococcus, natomiast okolice bogate w lipidy – takie jak twarz – zasiedla mikrobiota znacznie mniej urozmaicona (bakterie Cutibacterium, grzyby z rodzaju Malassezia, roztoczDemodex folliculorum).³

Mikrobioty poszczególnych okolic różnią się również liczebnością, od 10² bakterii na cm² na czubkach palców i plecach do 10⁶ bakterii na cm2 na czole i pod pachami.²

Na powierzchni im grubsza warstwa rogowa, tym mniej mikroorganizmów się na niej znajduje.¹

Następnie – w kierunku od warstw górnych do obszarów podskórnych – mikrobiota ewoluuje i stopniowo traci indywidualną specyfikę.^4,5

W skórze właściwej i podskórnej tkance tłuszczowej więcej jest proteobakterii, natomiast Actinobacteria i Firmicutes są reprezentowane słabiej niż na naskórku.²