Z jelit do kości – wpływ mikrobioty na ryzyko złamania związanego z kruchością kości

Osteoporoza

Medycyna ogólna Gastroenterologia Geriatria

Czy już wkrótce będzie można zmniejszyć ryzyko złamania związanego z kruchością kości dzięki mikrobiocie jelitowej? Taką nadzieję dają wyniki badania ¹ wiążącego to zagrożenie ze składem mikrobioty układu pokarmowego

O tym artykule

Opublikowano 06 Listopad 2024

Zaktualizowano 07 Listopad 2024

Rosnąca liczba złamań kości wynikających ze starzenia się ludności jest już problemem z obszaru zdrowia publicznego: jedną kobietę na dwie i jednego mężczyznę na czterech w pewnym momencie życia spotka osteoporotyczne złamanie kości. Złamania te wynikają najczęściej z trudnej do uniknięcia utraty masy kostnej. Wcześniejsze badania dowiodły istnienia związku między mikrobiotą jelitową a masą kostną u myszy i u ludzi. Nowe badanie wykazuje, że wpływa ona również na zagrożenie złamaniami związanymi z kruchością kości.

Skład mikrobioty – wskaźnik ryzyka złamania

Badacze sięgnęli po dane kohorty FINRISK, ² w ramach której przez 18 lat badano 7043 Finów. Sekwencjonowanie metagenomu bakterii jelitowych uczestników wykazało, że większe zróżnicowanie alfa (sidenote: Zróżnicowanie alfa Liczba gatunków koegzystujących w danym środowisku ) mikrobioty jelitowej idzie w parze z mniejszym ryzykiem złamania.

Spośród dziesięciu najobficiej występujących w mikrobiocie ludzkiej typów organizmów dwa wydają się szczególnie mocno związane z kruchością kości:

Proteobakterie (zwłaszcza patogeny Escherichia, Shigella i Klebsiella), grające już rolę w różnych chorobach (zespole jelita drażliwego itp.), mają związek z podwyższonym ryzykiem złamania;
Natomiast Tenericutes (a zwłaszcza rodzaje Parabacteroides i Lachnoclostridium, a także trzy gatunki: Oscillibacter sp. ER4, Parabacteroides distasonis i Dorea longicatena) prawdopodobnie mają związek z mniejszym ryzykiem.

Ścieżka zapalna

Jeżeli chodzi o wchodzące w grę mechanizmy, może chodzić o różne szlaki metaboliczne. Proteobakterie prawdopodobnie są związane z niższym poziomem syntezy korzystnych dla zdrowia kości aminokwasów rozgałęzionych i nasilonym wytwarzaniem prozapalnych lipopolisacharydów bakteryjnych. Z kolei Tenericutes mogą mieć związek z biosyntezą przeciwzapalnych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (sidenote: Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe są źródłem energii (paliwa) dla komórek organizmu, współdziałają z układem odpornościowym i biorą udział w komunikacji między jelitami a mózgiem. Silva YP, Bernardi A, Frozza RL. The Role of Short-Chain Fatty Acids From Gut Microbiota in Gut-Brain Communication. Front Endocrinol (Lausanne). 2020;11:25. ) (SCFA), takich jak maślan. Proteobakterie i Tenericutes mogą zatem modulować stan zapalny, a wraz z nim – resorpcję kości.

25,8 milionów W skali świata złamania stanowiły w 2019 r. równowartość 25,8 milionów lat przeżytych z niepełnosprawnością, co oznacza wzrost bezwzględnej ilości czasu trwania niepełnosprawności w latach o 65,3% od 1990 r. ³

+27% W pięciu największych krajach Unii Europejskiej oraz w Szwecji roczne wydatki na złamania związane z kruchością kości mają wzrosnąć do 2030 r. o 27%. ³

Droga do nowych strategii profilaktyki złamań?

Mimo że wyniki te są obiecujące, to jednak opierają się one na analizach korelacji w populacji wprawdzie dużej, ale mało zróżnicowanej (mieszkańców Europy Północnej) i tylko na typach stanowiących większość w mikrobiocie jelitowej (co oznacza, że mógł zostać zlekceważony wpływ rzadkich typów). Konieczne są więc dodatkowe badania, aby ustalić, czy istnieje związek przyczynowo-skutkowy między mikrobiotą a ryzykiem złamania, i poznać jego mechanizmy.

Jeżeli jednak wyniki te zostaną potwierdzone, terapie celowane w zaburzenia równowagi mikrobioty mogą w przyszłości zapobiegać osteoporozie i zmniejszyć w ten sposób ryzyko złamania związanego z kruchością kości.