Problemy z alkoholem: in microbiota veritas?

Mikrobiota jelitowa wchodzi w interakcje z ośrodkowym układem nerwowym i ma wpływ na różne choroby, między innymi psychiczne. Determinuje ona sposób, w jaki organizm adaptuje się do środowiska i reaguje na nie. Może to dotyczyć również spożywania alkoholu. Wygląda na to, że jedni bardziej gustują w alkoholu i/lub lepiej go tolerują lub bardziej skłonni do nadużywania go i uzależnienia się od niego. Naukowcy hiszpańscy postanowili zbadać związek między mikrobiotą jelitową a zachowaniem wobec alkoholu u ludzi i zwierząt.

_Źródła

U pijących najwięcej zmienia się mikrobiota jelitowa i trawienie

Naukowcy oszacowali za pomocą kwestionariusza tygodniowe spożycie alkoholu w gramach u 507 studentów (83,3% kobiet, średnia wieku 19,8 lat) z uwzględnieniem rodzaju alkoholu, jego ilości, czasu między 2 spożyciami i masę ciała uczestników badania. Wygląd stolca uczestników został sklasyfikowany według skali bristolskiej. Prawie 55% uczestników stwierdziło, że występuje u nich typ 3, natomiast u pijących najczęściej pojawiał się stolec typu 1. Stwierdzono też liniową zależność między spożyciem alkoholu a stolcem typu 1. Wynik ten był nieoczekiwany, ponieważ nadużywanie alkoholu zazwyczaj wiąże się z biegunką. W celu zbadania wpływu spożywania alkoholu na skład mikrobioty jelitowej badacze zanalizowali próbki stolca 17 należących do kohorty uczestników, którzy nie pili, i 17 uczestników, którzy spożywali najwięcej alkoholu. Zróżnicowanie alfa (sidenote: Zróżnicowanie α Miara wskazująca różnorodność pojedynczej próbki, tj. liczba różnych gatunków obecnych w jednostce. Hamady M, Lozupone C, Knight R. Fast UniFrac: facilitating high-throughput phylogenetic analyses of microbial communities including analysis of pyrosequencing and PhyloChip data. ISME J. 2010;4:17-27. https://www.nature.com/articles/ismej200997 ) nie wykazywało istotnych różnic między obiema grupami, ale zróżnicowanie beta (sidenote: różnorodności β na Miara wskazująca na różnorodność gatunkową pomiędzy próbkami, pozwala na ocenę zmienności różnorodności mikrobioty pomiędzy badanymi. Hamady M, Lozupone C, Knight R. Fast UniFrac: facilitating high-throughput phylogenetic analyses of microbial communities including analysis of pyrosequencing and PhyloChip data. ISME J. 2010;4:17-27. https://www.nature.com/articles/ismej20099 ) wykazywało większą liczbę bakterii Actinobacteriae w drugiej grupie.

Szczury poddane transplantacji zaczynają mieć ochotę na alkohol

Następnie badacze wywołali uzależnienie od alkoholu u 8 szczurów, podając im alkohol dożołądkowo przez 10 dni, aż do wystąpienia objawów odstawienia. Od zwierząt tych pobrano próbki fekalne w celu dokonania transplantacji u szczurów-biorców. Po dwóch tygodniach u zwierząt tych wystąpiło dobrowolne spożycie alkoholu o 27,4% większe niż u szczurów z grupy kontrolnej. Ten upływ czasu wskazuje na to, że nowa mikrobiota to przyczyna, a nie skutek zwiększenia spożycia alkoholu. Analiza mikrobioty jelitowej pijących szczurów-dawców oraz ich biorców wskazuje, że Porphyromonas, którego u tych zwierząt było mniej w porównaniu z grupą kontrolną, może mieć związek z ochotą na alkohol. Badacze nie stwierdzili wzrostu ilości żadnego rodzaju bakterii, ale zauważyli, że w innych badaniach u uzależnionych od alkoholu myszy Actinobacteriae występowały w większej ilości, podobnie jak u ludzi.

Według nich przeszczepiona mikrobiota może być czynnikiem predysponującym, który w kontakcie z alkoholem powoduje zwiększenie u biorcy pewnych populacji bakterii, dla których alkohol jest korzystniejszy. Co więcej, u szczurów-biorców wystąpiło ograniczenie aktywności ruchowej, co również może modyfikować zachowanie wobec alkoholu poprzez wpływ na przekaźnictwo nerwowe w układzie dopaminergicznym oraz na ośrodek nagrody.

Mikrobiota sposobem walki z zaburzeniami spożycia alkoholu

W podsumowaniu autorzy oceniają, że badanie to wskazuje na istnienie związku między mikrobiotą jelitową a spożywaniem alkoholu. Co więcej, interwencja w mikrobiotę jelitową probiotykami i/lub prebiotykami może pomóc w walce z zaburzeniami spożywania alkoholu. Trzeba jeszcze określić typy i gatunki, których to dotyczy.