Nieswoiste zapalenie jelit (IBD): czy plastik może być przyczyną nasilenia choroby

PNZJ

Istnieją przesłanki, by twierdzić, że nieswoiste zapalenie jelit (IBD) wywołują mikrodrobiny plastiku. Ściślej – ich stężenie w kale, ich rozmiar, a także ich pochodzenie chemiczne różnią się w zależności od tego, czy pacjenci cierpią na nieswoiste zapalenie jelit (IBD), czy też nie, a także w zależności od stanu nasilenia choroby.

O tym artykule

Opublikowano 12 Kwiecień 2022

Zaktualizowano 12 Maj 2022

Mikrodrobiny plastiku (MP) są już dziś wszędzie, w tym również w pożywieniu i powietrzu, którym oddychamy. Jakie jest zagrożenie dla zdrowia wynikające z takiego wzrostu ekspozycji ludzi? Choć pozostaje ono jeszcze w dużej mierze nieodkryte, badacze podejrzewają, że istnieje związek, jeżeli chodzi o układ trawienny, między zwiększonym ryzykiem zapalenia, stresem oksydacyjnym, wzrostem przepuszczalności jelit a dysbiozą mikrobiologiczną. Do tej długiej listy być może należałoby dopisać IBD, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zgodnie z wynikami badania porównującego cechy MP w kale 52 pacjentów cierpiących na IBD oraz 50 osób zdrowych, zamieszkałych w 10 chińskich prowincjach.

Mikrodrobiny plastiku w stolcu: różnice w rozmiarach

Pierwsze odkrycie: MP zostały odkryte w każdej próbce kału. W większości były dużo mniejsze niż 300 µm i przeważnie miały kształt przypominający kartkę (1 MP na 2) lub włókno (1 MP na 3).

Ich stężenie różniło się natomiast w zależności od stanu zdrowia – stolce pacjentów cierpiących na IBD zawierały:

50% MP więcej (41,8 kawałków/gram suchego kału w porównaniu z 28,0 u osób zdrowych);
więcej bardzo małych MP (<50 μm), podczas gdy u pacjentów w dobrym stanie zdrowia zawierały one MP w rozmiarze od 50 do 300 μm;
względną dużą liczbę każdego rodzaju MP, jeśli chodzi o właściwości chemiczne, spośród znalezionych 15 rodzajów. W kale zdrowych uczestników badania znaleziono przede wszystkim PET, plastik zwykle wykorzystywany w butelkach na wodę (22,3%), a w mniejszym stopniu poliamid pochodzący z tekstyliów (8,9%) oraz polipropylen typowy dla opakowań produktów żywnościowych (8,7%).

U uczestników cierpiących na IBD PET (34,0%) oraz poliamid (12,4%) występują częściej; bezpośrednio po nich obecne jest PVC (10,3%) – kanalizacja, podłogi PVC itp. – które wyprzedza polipropylen (9,5%).

Na koniec badacze wskazują na dodatnią korelację między MP w kale a nasileniem IBD. Nasuwa to dwie hipotezy: ekspozycja na MP przyczynia się do powstania choroby lub choroba wpływa na wchłanianie MP.

Woda butelkowa i żywność fast food na celowniku

Pozostało odkryć pochodzenie MP. Na podstawie ankiety zespół stwierdził, że stężenie MP w kale jest dwa razy większe w przypadku spożycia wody butelkowej (w porównaniu z wodą z kranu). Tłumaczy to fakt, że woda butelkowa zawiera 22 razy więcej MP, zwłaszcza PET, niż woda z kranu.

22 Woda butelkowa zawiera 22 razy więcej MP, zwłaszcza PET, niż woda z kranu.

Inne czynniki towarzyszą niemalże podwojeniu zawartości MP w kale: spożywanie żywności pochodzącej z fast foodów (w porównaniu z posiłkami przygotowywanymi w domu) oraz narażenie na kurz w życiu zawodowym lub prywatnym.