Czy można przewidzieć przedwczesny poród na podstawie mikrobioty pochwy?
Wydaje się, że w trakcie ciąży struktura genetyczna populacji bakteryjnej mikrobioty pochwy zmienia się w określony sposób w przypadku, gdy ciąża kończy się przedwczesnym porodem. Przykładem tego może być Gardnerella spp.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
(sidenote:
Wcześniactwo
urodzenie dziecka przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży. Istnieją podkategorie wcześniactwa, w zależności od wieku ciąży:
– bardzo skrajne wcześniactwo (poród przed ukończeniem 28. tygodnia);
– skrajne wcześniactwo (poród między 28. a 32. tygodniem);
– średnie lub późne wcześniactwo (poród między 32. a 37. tygodniem).
Źródło: WHO
)
powoduje powikłania oddechowe, żołądkowo-jelitowe i neurorozwojowe oraz jest główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności noworodków. Wydaje się więc, że mikrobiota pochwy odgrywa w tej kwestii pewną rolę, jednak związane z tym mechanizmy nadal są słabo poznane. Flora ta może szybko zmieniać się podczas ciąży, pod wpływem zmian hormonalnych, infekcji narządów płciowych, antybiotyków itp. Zespół naukowców i klinicystów ze stanów Nowy Jork i Wirginia monitorował zatem zmiany w genomie mikrobioty pochwy 175 amerykańskich kobiet będących w ciąży (40 kobiet doświadczyło spontanicznego porodu przedwczesnego, 135 kobiet urodziło w przewidzianym terminie).
27% Tylko 27% pacjentek twierdzi, że wie, iż mikroflora pochwy jest zrównoważona, gdy jej różnorodność bakteryjna jest niska
Większa różnorodność genetyczna
Badanie wykazało, że w przypadku tych 2 rodzajów ciąży skład mikrobioty pochwy jest inny: niektóre gatunki bakterii z rodzaju Lactobacillus, takie jak L. helveticus, L. crispatus,, L. gasseri lub L. jensenii można powiązać z ciążą donoszoną, podczas gdy Megasphaera genomosp., Gardnerella spp. i Atopobium vaginae występują w przypadku wcześniactwa.
Odkryto również, że różnorodność genetyczna mikrobioty pochwy jest większa w pierwszej połowie ciąż, które kończą się przedwcześnie, ze względu na gatunek Gardnerella. W szczególności
(sidenote:
Różnorodność nukleotydów
liczba różnic nukleotydów dla danej sekwencji dla 2 osobników (w tym przypadku 2 bakterii) wybranych losowo z populacji.
)
Gardnerella spp. wzrasta na początku ciąż, które kończą się przedwcześnie, osiągając szczytową wartość około 13. tygodnia ciąży, a następnie powraca do wartości początkowej około 20. tygodnia ciąży. Różnorodność nukleotydów pozostaje natomiast stabilna w przypadku ciąż, które kończą się w przewidzianym terminie. Zróżnicowanie genetyczne bakterii Gardnerella spp. w pierwszej połowie ciąży miałoby zatem wpływ na jej zakończenie i być może mogłoby zostać wykorzystane jako biomarker do wczesnego diagnozowania wcześniactwa.
3,4 miliona niemowląt urodziło się przedwcześnie (przed zakończeniem 37. tygodnia ciąży) w 2020 roku.
900 000 zgonów związanych z wcześniactwem w 2019 r., co stanowi główną przyczynę zgonów wśród dzieci poniżej piątego roku życia.
Od 4% do 16% ciąż kończy się przedwczesnym porodem, w zależności od kraju, w 2020 r.
Ewolucja adaptacyjna bakterii Gardnerella
Jak można wyjaśnić te szczytowe wartości w zakresie różnorodności nukleotydów Gardnerella? W porównaniu z innymi bakteriami Gardnerella wykazuje tempo wzrostu 1,5 razy wyższe na początku ciąży, częstszą
(sidenote:
Rekombinacja genetyczna
wymiana informacji genetycznej (fragmentu DNA lub RNA w przypadku niektórych wirusów) w celu stworzenia nowych kombinacji genetycznych, a tym samym nowych genomów, zapewniających krzyżowanie genetyczne i utrzymanie różnorodności w celu dostosowania się do wszelkich zmian w środowisku.
)
i większą selekcję mutacji korzystnych dla bakterii (oraz częstszą eliminację mutacji szkodliwych).
Najprawdopodobniej antybiotyki i inne ksenobiotyki również mają w tej kwestii pewne znaczenie. W rzeczywistości wydaje się, że bardziej zróżnicowana pula genów G. swidsinskii odpowiada przystosowaniu się do leków, co potwierdza wcześniej sugerowany wpływ ksenobiotyków w środowisku pochwy: mikrobiota pochwy związana z wcześniactwem wykazuje wyższy potencjał oporności na antybiotyki.
Od mikrobioty pochwy do gospodarza
Zmienność genomowa bakterii pochwowych miałaby więc wpływ na fenotypy gospodarza (w tym zakończenie ciąży). Autorzy nie wykluczają jednak innego wyjaśnienia, choć uważają je za mało prawdopodobne: związki między różnorodnością genetyczną drobnoustrojów a zakończeniem ciąży mogą być również konsekwencją niezmierzonych czynników zakłócających (leków, związków chemicznych itp.), które działają na obie zmienne.
