Czy zakażenia pochwy będzie można leczyć olejkiem bazyliowym?
Olejek eteryczny z bazylii może wkrótce dołączyć do naturalnych metod wspomagających leczenie zakażeń pochwy. Jak wynika z niedawnego badania, zawiera on składniki, które są w stanie zwalczać patogeny bez naruszania równowagi mikrobioty pochwy
Dostęp do pracowników służby zdrowia
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Wyciągi z bazylii działają silnie przeciwmikrobowo. Działanie to można wykorzystać w celu przywrócenia równowagi mikrobioty pochwy w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy i grzybicy pochwy. To właśnie wynika z badania przeprowadzonego w Korei 1.
Delikatne, ale cenne pałeczki kwasu mlekowego
W pochwie żyje mikrobiota złożona z kilkuset gatunków bakterii i niewielkiej liczby grzybów, w tym drożdży z gatunku Candida. Wszystkie one przyczyniają się do utrzymania środowiska sprzyjającego dobremu stanowi zdrowia. Na przykład bakterie z rodzaju Lactobacillus, czyli pałeczki kwasu mlekowego, wydzielają kwas mlekowy, który zakwasza środowisko pochwy (utrzymuje pH od 3,8 do 4,5), przyczyniając się w ten sposób do ochrony przed licznymi mikroorganizmami chorobotwórczymi.
Jeżeli naturalna kwasowość pochwy zostanie zaburzona lub spadnie liczba pałeczek kwasu mlekowego, może dojść do zaburzenia równowagi (dysbiozy) sprzyjającego namnażaniu się mikroorganizmów związanych z bakteryjnym zapaleniem pochwy i kandydozą sromu i pochwy, czyli grzybicą pochwy (patrz ramka).
Bakteryjne zapalenie pochwy a kandydoza sromu i pochwy – jakie są różnice?
Bakteryjne zapalenie pochwy
- Przyczyna: anormalne namnażanie się chorobotwórczych bakterii (Gardnerella vaginalis, Fannyhessea vaginae, Chryseobacterium gleum) przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby bakterii z rodzaju Lactobacillus.
- Częstotliwość występowania: dotknięta jest jedna czwarta kobiet 2.
- Objawy: nietypowe, cuchnące upławy, swędzenie, podrażnienia i pieczenie podczas oddawania moczu.
Grzybica pochwy (kandydoza sromu i pochwy)
- Przyczyna: anormalne namnażanie się Candida albicans, grzyba naturalnie obecnego w mikrobocie pochwy.
- Częstotliwość występowania: 75% kobiet doświadcza tego problemu w którymś momencie życia 3.
- Objawy: swędzenie, podrażnienia, pieczenie i nietypowe upławy.
W poszukiwaniu alternatyw terapeutycznych
Leczenie tych infekcji wciąż jeszcze często polega na stosowaniu środków przeciwmikrobowych, takich jak antybiotyki lub środki przeciwgrzybicze. Problem polega na tym, że nadużywanie tych terapii sprzyja pojawianiu się opornych na nie bakterii i grzybów. Może też niekorzystnie wpływać na populacje bakterii wytwarzających kwas mlekowy, co osłabia mikrobiotę pochwy.
Jakie alternatywne metody leczenia – jednocześnie skuteczne i bezpieczne dla mikrobioty – można zastosować w terapii i profilaktyce zakażeń pochwy? Na to pytanie postanowił odpowiedzieć zespół koreańskich naukowców, który zainteresował się bazylią.
Bazylia: tradycyjny środek stosowany w leczeniu zakażeń
Bazylia (Ocimum basilicum L.) – roślina lecznicza tradycyjnie stosowana w medycynie ludowej wielu narodów do leczenia zakażeń układu oddechowego – wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne związane z dużą zawartością substancji bioaktywnych.
Aby udokumentować jej działanie na mikroorganizmy pochwy, naukowcy zbadali działanie różnych frakcji olejku bazyliowego na kultury in vitro mikroorganizmów powodujących zapalenie pochwy: Gardnerella vaginalis, Fannyhessea vaginae, Chryseobacterium gleum i Candida albicans.
Wyniki wykazują, że olejek eteryczny z bazylii nawet w słabym stężeniu wykazuje silne działanie przeciwmikrobowe na cztery objęte badaniem mikroorganizmy, natomiast nie działa toksycznie na pożyteczne pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus crispatus) ani na komórki skóry (fibroblasty skórne).
Bazylia: udowodniony potencjał w leczeniu zakażeń
Przeciwmikrobowe właściwości olejku eterycznego z bazylii były przedmiotem kilku badań. Ma on potencjał w leczeniu:
- zakażeń układu moczowego – działa na Escherichia coli, Enterococcus spp. i Candida albicans 4;
- zakażeń układu oddechowego i płuc – działa na bakterie związane z zapaleniem płuc (Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter baumannii itp.) 5;
- zakażeń szpitalnych – wieloopornych szczepów E. coli występujących u pacjentów dotkniętych zakażeniami dróg oddechowych, moczowych, skóry 6;
- kandydozy – blokuje Candida albicans, zaburzając jej metabolizm i przerywając ciągłość jej błony komórkowej 7.
Nie stosuj nierozcieńczonego olejku na skórę! Zasięgnij porady pracownika ochrony zdrowia.
Działanie synergiczne
Jeden ze składników – trans-cynamonian metylu – wydaje się częściowo tłumaczyć to działanie, ale badacze przypuszczają, że różne cząsteczki zwarte w olejku bazyliowym działają synergicznie.
Wyniki te są zachęcające, ale pochodzą tylko z badań laboratoryjnych. Skuteczność, a przede wszystkim nieszkodliwość tego środka, trzeba jeszcze potwierdzić w badaniach klinicznych z udziałem kobiet. A na razie unikajcie leczenia się na własną rękę i konsultujcie się z lekarzem lub farmaceutą. Rośliny są interesującą ścieżką badań, lecz nie zastąpią zalecanego leczenia.
