Senegal: jak urbanizacja wpływa na mikrobiotę
Dostęp do bieżącej wody, opieki zdrowotnej i zróżnicowanej diety nie zmienia faktu, że mikrobiota jelitowa niemowląt żyjących w środowisku miejskim jest mniej dojrzała niż u ich rówieśników urodzonych na ubogich terenach wiejskich. Taki jest najważniejszy wniosek z badania przeprowadzonego w Senegalu. 1
Dostęp do pracowników służby zdrowia
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Środowisko – dieta, higiena, miejsce zamieszkania, tryb życia, zanieczyszczenia, leki ipt. – kształtuje ewolucję i skład mikrobioty jelitowej. Ale geny też!
Zaburzenia mikrobioty są związane z niektórymi chorobami, takimi jak otyłość czy alergia. Tryb życia przyczynia się do zaburzeń mikrobioty wpływających na powstawanie chorób, dlatego badacze chcieli poznać wpływ urbanizacji na mikrobiotę jelitową, oddzielając go od czynników genetycznych.
Fulanie z Senegalu jako model badawczy
Badacze zrekrutowali 60 młodych Senegalek z plemienia Fulan wraz z ich noworodkami urodzonymi w większości siłami natury. Wszystkie kobiety należały do tego samego plemienia, były zatem jednolite pod względem genetycznym. Mieszkały natomiast w zdecydowanie różnych środowiskach:
- połowa żyła w „tradycyjnym” (wiejskim) środowisku, gdzie miały niewielki dostęp do udogodnień (elektryczność, ośrodki zdrowia, bieżąca woda itp.) lub wcale go nie miały, a ich dieta była mało urozmaicona;
- druga połowa mieszkała w Dakarze (miasto) z dostępem do elektryczności, bieżącej wody, opieki zdrowotnej i dużo bardziej urozmaiconej diety.
„Miejskie” matki miały wskaźnik masy ciała (sidenote: BMI Wskaźnik masy ciała ocenia tuszę jednostki na podstawie oceny masy tłuszczowej ciała obliczanej jako stosunek między wagą (kg) a kwadratem wzrostu (m2). https://www.nhlbi.nih.gov/health/educational/lose_wt/BMI/bmicalc.htm https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi ) wyższy niż matki „wiejskie”.
Naukowcy pobrali stolec matek i dzieci dwa razy: w pierwszych sześciu miesiącach życia niemowląt (T1) i po upływie roku (T2).
5 Na mikrobiotę jelitową niemowląt wpływa pięć głównych czynników 2
• metoda porodu: mikrobiota dziecka urodzonego siłami natury jest bardziej zróżnicowana niż u dziecka urodzonego przez cesarskie cięcie
• wiek ciąży w chwili porodu: wcześniactwo niekorzystnie wpływa na kolonizację mikrobioty
• karmienie piersią: mleko matki zawiera mikroorganizmy, składniki odżywcze, immunoglobuliny i czynniki przeciwbakteryjne – korzystnie działające składniki, których mleko modyfikowane jest pozbawione;
• środowisko: rodzeństwo, zwyczaje żywieniowe, miejsce zamieszkania itp. Modulują one kolonizację mikrobioty
• geny: badanie wśród dzieci w wieku poniżej 10 lat wykazało, że podobieństwo mikroorganizmów między bliźniętami jednojajowymi było większe niż między bliźniętami dwujajowymi i dziećmi niespokrewnionymi 3
Lepsze warunki życia, ale skutki niekorzystne dla mikrobioty jelitowej
Badacze stwierdzili u niemowląt miejskich „opóźnienie dojrzewania” mikrobioty jelitowej charakteryzujące się mniejszym zróżnicowaniem mikroorganizmów. Deficytu tego nie zaobserwowano u niemowląt wiejskich. Może to wskazywać, że warunki sanitarne panujące w środowisku miejskim, zanieczyszczenie lub dieta wpływają na ewolucję mikrobioty niemowląt miejskich.
Natomiast pod względem składu mikrobioty różnice między niemowlętami miejskimi i wiejskimi były mniejsze niż między kobietami z miast i wsi. Według autorów badania wynika to z faktu, że niemowlęta mają krótszą niż ich matki historię ekspozycji na niektóre czynniki urbanizacji, takie jak dieta, ponieważ zróżnicowanie sposobu odżywiania zazwyczaj następuje dopiero w szóstym miesiącu życia.
Również zdaniem autorów ekspozycja matek miejskich na większą liczbę czynników – urbanizację, a także częstsze występowanie chorób pasożytniczych i nadwagi – niż w przypadku matek wiejskich też może być źródłem tych różnic.
Natura i mikrobiota: jak wpływa na Twoje zdrowie?
Niebagatelne konsekwencje dla zdrowia
Badacze zauważyli również, że niemowlęta, które w wieku jednego roku miały niedojrzałą mikrobiotę, były bardziej podatne na infekcje dróg oddechowych i skóry niż niemowlęta wiejskie. Zaobserwowano to w terminie T2, natomiast w terminie T1 nie. Niemowlęta te miały też więcej objawów alergii. Matki miejskie miały też wskaźnik masy ciała (sidenote: BMI Wskaźnik masy ciała ocenia tuszę jednostki na podstawie oceny masy tłuszczowej ciała obliczanej jako stosunek między wagą (kg) a kwadratem wzrostu (m2). https://www.nhlbi.nih.gov/health/educational/lose_wt/BMI/bmicalc.htm https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi ) wyższy niż matki „wiejskie”, a w ich organizmach wyraźniejsza była obecność Lachnospiraceae i Enterobacter – bakterii, których związek z otyłością wykazało już kilka badań.
Zdaniem autorów choć badanie to sugeruje, że urbanizacja zmienia mikrobiotę, nie pozwala ono jednak jednoznacznie określić, które czynniki spośród wszystkich, na które matki i ich dzieci są eksponowane (uzdatnianie wody, dieta, zanieczyszczenia, warunki pracy itp.), mają na to wpływ. Trzeba więc będzie przeprowadzić kolejne badania, zanim będzie można wyciągnąć wnioski.
