Nasz starszy brat (albo starsza siostra) pomagają dorosnąć naszej malutkiej mikrobiocie!

Od chwili naszego urodzenia otaczający nas mały świat bierze udział w kształtowaniu niepowtarzalnego składu naszej mikrobioty. Mikroorganizmy, z którymi mamy styczność, różnią się zależnie od tego, czy mama rodziła przez cesarskie cięcie, czy karmiła nas piersią, czy wychowywaliśmy się na wsi, czy mamy psa… i od tego, czy mamy rodzeństwo! Aby ocenić wpływ rodzeństwa na rozwój mikrobioty, naukowcy zanalizowali skład mikrobioty jelitowej prawie 700 dzieci (w wieku od 1 tygodnia do 6 lat) i mikrobioty dróg oddechowych na poziomie gardła (od 1 tygodnia do 3 miesięcy). Pobieranie próbek regularnie powtarzano. Sekwencjonowaniu poddano prawie 4500 próbek! Na każdym etapie uwzględniano miejsce małych uczestników w rodzeństwie – czy był to jedynak, czy dziecko mające starszych lub młodszych braci albo siostry. Pod uwagę wzięto też kilkanaście czynników, które mogą wpływać na mikrobiotę dzieci, od wagi urodzeniowej po dochody gospodarstwa domowego. Naukowcy zestawili również zebrane dane dotyczące dzieci, u których w wieku 6 lat występowała astma, alergiczny nieżyt nosa i różne uczulenia.

Mikroorganizmy są przywiązane do rodziny 

Naukowcy odkryli, że posiadanie rodzeństwa we wczesnym dzieciństwie jest jedną z najważniejszych determinant składu mikrobioty jelitowej i mikrobioty dróg oddechowych. Zjawisko to było wyraźniejsze w pierwszym roku życia dzieci, które mają starszych braci lub starsze siostry. Ich mikrobiota jelitowa była bogatsza, bardziej zróżnicowana i dojrzalsza niż u jedynaków. Rodzina nie musi być duża – jeden bliski wiekiem starszy brat lub starsza siostra ma większy wpływ niż kilkoro rodzeństwa. Pocieszające dla jedynaków jest to, że różnica między ich mikrobiotą a mikrobiotą dzieci mających rodzeństwo zaciera się w wieku 4 lat.

Rodzeństwo detronizuje karmienie piersią, jeżeli chodzi o wpływ na mikrobiotę dróg oddechowych niemowląt

A co z mikrobiotą dróg oddechowych? Przez pierwsze 3 miesiące życia również ulega zmianom pod wpływem obecności rodzeństwa, która ma większe znaczenie niż inne czynniki uznawane za istotne, takie jak karmienie piersią czy przyjmowanie antybiotyków. U dzieci mających rodzeństwo była ona mniej zróżnicowana niż u dzieci, które go nie mają. Ale uwaga – w przeciwieństwie do mikrobioty jelitowej mniejsze zróżnicowane bakteryjne w drogach oddechowych wydaje się bardziej sprzyjać dobremu stanowi ich zdrowia². 

Co warto zapamiętać z tego badania? Towarzystwo braci i sióstr we wczesnym dzieciństwie ma wpływ na rozwój mikrobioty i zdrowie. Oczywiście, jest też druga strona medalu:  rodzeństwo oznacza łatwiejsze zakażenia mikroorganizmami powodującymi katar i biegunki. Badacze uważają jednak, że wczesna ekspozycja na stosunkowo niegroźne mikroorganizmy zmniejsza zagrożenie chorobami alergicznymi³.