Grzyby zawarte w mikrobiocie mogą grać rolę w depresji nastolatków

Zdrowie psychiczne

Mikrobiota jelit

W depresji mają udział nie tylko bakterie zawarte w mikrobiocie jelitowej. Mikroskopijne grzyby zasiedlające jelito grube również mają związek z tą chorobą. Tak przynajmniej sugeruje badanie przeprowadzone wśród chińskiej młodzieży.

Des champignons du microbiote joueraient un rôle dans la dépression de l’ado

O tym artykule

Opublikowano 03 Październik 2023

Zaktualizowano 05 Październik 2023

Czy depresja ma związek z mikroskopijnymi grzybami, które wraz z bakteriami i wirusami zasiedlają nasze jelita?

To właśnie sugeruje przeprowadzone wśród dorastających pacjentów badanie, którego wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Journal of Affective Disorders¹. To kolejny dowód istnienia osi jelitowo-mózgowej!

Badaniu poddano grzyby bytujące w jelitach 300 nastolatków

Aby zbadać tę zależność, chińscy badacze przebadali 145 cierpiących na depresję młodych osób w wieku od 12 do 18 lat. Od każdej z nich pobrali 2 g stolca i zanalizowali jego skład pod względem grzybów (czyli tak zwanej mykobioty) oraz bakterii zawartych w mikrobiocie jelitowej. Następnie porównali wyniki tych analiz z wynikami badań stolca 110 dzieci bez problemów ze zdrowiem psychicznym

Jakie wyniki otrzymali?

Przede wszystkim okazało się, że występują istotne różnice składu mykobioty nastolatków cierpiących na depresję w porównaniu z tymi, którzy nie są na nią chorzy.

Niemal co drugi Europejczyk nie wie, że mikrobiota zawiera grzyby

Nie wiedziałeś lub nie wiedziałaś, że grzyby – podobnie jak wirusy i bakterie – są składnikiem mikrobioty? Nie ma się czego wstydzić – nie Ty jeden! Jeśli wierzyć wynikom Międzynarodowego Obserwatorium Mikrobioty, szeroko zakrojonego badania przeprowadzonego przez Ipsos wśród 6500 osób z 7 krajów, niemal co drugi Europejczyk nie wie, że mikrobiota składa się z bakterii, grzybów i wirusów (46%). To samo dotyczy Brazylijczyków i Chińczyków.

„Dysbioza grzybowa”

Autorzy wyciągają zatem wniosek, że w pierwszej grupie występuje „dysbioza (sidenote: Dysbioza Dysbioza nie jest zjawiskiem jednorodnym; przybiera różne formy zależne od stanu zdrowia danej osoby. Zazwyczaj definiuje się ją jako zaburzenie składu i funkcjonowania mikrobioty spowodowane przez zestaw czynników środowiskowych i osobniczych zakłócających ekosystem mikroorganizmów. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) grzybowa” charakteryzująca się większą niż w drugiej grupie ilością Saccharomyces i Apiotrichum, a mniejszą Aspergillus i Xeromyces. Dysbiozę tego typu stwierdzono już u dzieci cierpiących na autyzm lub zespół Retta.

Co w tym odkryciu jest ciekawego? To, że wcześniejsze badania wykazały, iż grzyby są w stanie syntetyzować cząsteczki, które docierają do mózgu i powodują depresyjne zachowanie. Na przykład Aspergillus może pośrednio modulować stan zapalny ośrodkowego układu nerwowego i modyfikować jego funkcjonowanie.

Mykobiota – fundament zdrowia człowieka

Są mniej liczne niż bakterie (stanowią tylko 0,1% mikroorganizmów jelitowych), mniej znane, słabiej zbadane. Zawarte w mikrobiocie mikroskopijne grzyby zwane mykobiotą nie są jednak mniej ważne dla zdrowia.

Zgodnie z przeglądem opublikowanym w 2022 r. w czasopiśmie The Lancet² :

grają ważną rolę w regulacji homeostazy i odporności;
ich nierównowaga może wpływać na niektóre choroby – choroby zapalne jelit, raka okrężnicy i trzustki, otyłość, cukrzycę, autyzm, chorobę Alzheimera i inne;
są one w nieustannej interakcji z bakteriami jelitowymi i komórkami odpornościowymi za pośrednictwem różnych substancji (peptydów, krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (sidenote: Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (KKT) Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe są źródłem energii (paliwa) dla komórek organizmu, współdziałają z układem odpornościowym i biorą udział w komunikacji między jelitami a mózgiem. Silva YP, Bernardi A, Frozza RL. The Role of Short-Chain Fatty Acids From Gut Microbiota in Gut-Brain Communication. Front Endocrinol (Lausanne). 2020;11:25. ) , cytokin i innych);
od utrzymywania ich interakcji z zawartymi w mikrobiocie bakteriami zależy dobry stan zdrowia.

Wpływ na bakterie mikrobioty jelitowej

Ustalono też, że u dzieci dotkniętych depresją obecność niektórych grzybów ma związek z obecnością pewnych bakterii, co sugeruje silną interakcję między tymi dwiema wielkimi grupami mikroorganizmów.

Ponadto te powiązania między populacjami grzybów i bakterii są wyraźnie zaburzone w porównaniu ze zdrowymi nastolatkami. A wiadomo, że od silnych interakcji między bakteriami i grzybami zależy stabilność ekosystemu mikroorganizmów.

Na przykład w mikrobiocie jelitowej nastolatków chorych na depresję ilość grzyba Penicillium i bakterii Faecalibacterium jednocześnie się zmniejsza, a bakteria Faecalibacterium prausnitzii jest dobrze znana badaczom ze swoich właściwości przeciwzapalnych oraz potencjalnego działania anksjolitycznego i przeciwdepresyjnego (u zwierząt). I odwrotnie – znany z niekorzystnego wpływu na zdrowie grzyb Candida jest dodatnio skorelowany z obecnością Bacteroides i Parasutterella, a ich współwystępowanie może mieć związek z depresją.

Mikrobiota jelit

Dowiedz się więcej

Droga do nowych metod leczenia depresji

Jest to pierwsze badanie analizujące związki między mykobiotą a depresją u nastolatków. Jego wyniki trzeba jeszcze potwierdzić, ale i tak otwierają one nowe perspektywy – być może kiedyś będziemy w stanie modulować mykobiotę jelitową dzięki użyciu probiotyków, prebiotyków, leków przeciwgrzybowych, transplantacjom mykobioty fekalnej itp. i leczyć w ten sposób depresję – chorobę, z którą do tej pory nie radzimy sobie dobrze.