Mukowiscydoza jest rzadką chorobą genetyczną objawiającą się poważnymi problemami oddechowymi i trawiennymi. Prawdopodobnie istnieje związek między tymi objawami a mikrobiotą układu pokarmowego.

Szacuje się, że mukowiscydozę zdiagnozowano u 105 000 osób w 94 krajach, w którym zaczęto wykonywać odpowiednie badania przesiewowe u noworodków.

Zmiany białka CFTR przyczyną

Mukowiscydoza jest spowodowana zmianami białka CFTR (błonowego regulatora przewodnictwa), spowodowanymi mutacją w genie kodującym to białko. Poprawne białko CFTR reguluje wymianę wody i soli mineralnych przez błony komórkowe. Gdy białko to ulegnie uszkodzeniu, prowadzi to do wzrostu lepkości śluzu, powodując jego gromadzenie się w drogach oddechowych i trawiennych. Ten nadmiar śluzu stanowi podstawę infekcji bakteryjnych w drogach oddechowych i może ostatecznie prowadzić do niewydolności oddechowej. Ze strony przewodu pokarmowego mukowiscydoza objawia się niewydolnością trzustki, co upośledza trawienie i wchłanianie składników odżywczych oraz wzrost organizmu. Poza tym u pacjentów występuje naprzemiennie biegunka i zaparcia.

Brak równowagi mikrobioty

Brak równowagi w mikrobiocie jelitowej może być związany z objawami ze strony układu oddechowego w przebiegu mukowiscydozy. Ta dysbioza obserwowana jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów ze strony układu oddechowego, ulega zaostrzeniu w przebiegu choroby i towarzyszącemu leczeniu antybiotykami. Dysbioza przyczynia się do niedożywienia, opóźnienia wzrostu i do szeroko pojętych powikłań trawiennych i oddechowych u pacjentów.

Łagodzenie objawów

Leczenie pacjentów cierpiących na mukowiscydozę odbywa się w specjalistycznych ośrodkach; a jego głównym celem jest oczyszczenie oskrzeli za pomocą leków obkurczających i rozszerzających oskrzela, w połączeniu z rehabilitacją oddechową. Co trzy do czterech miesięcy zaleca się prewencyjną terapię antybiotykami. W problemach trawiennych stosuje się dietę hiperkaloryczną, uzupełnioną ekstraktami trzustkowymi i witaminami.

W przyszłości nowe metody leczenia mające na celu modyfikujące mikrobioty już w pierwszych tygodniach życia poprzez karmienie piersią lub stosowanie probiotyków, będą mogły opóźniać wystąpienie uszkodzenia układu oddechowego i wzmocnić układ odpornościowy tych pacjentów, a co za tym idzie, zmniejszyć zachorowalność i śmiertelność związaną z mukowiscydozą.

Katar, zapalenie oskrzeli, angina... Ciężko jest przetrwać zimę, nie będąc zaatakowanym przez co najmniej jedną z tych infekcji dróg oddechowych. Odnośnie zapobiegania tych chorób terapia probiotyczna może wspomagać działanie układu immunologicznego.

Choroby występujące zimą, najczęściej o etiologii wirusowej, mogą czasami dawać objawy kliniczne bardzo podobne do grypy (wywołanej przez wirusa grypy), dlatego nazywane są chorobami grypopodobnymi lub objawami grypopodobnymi.

Objawy grypopodobne, często mylone z grypą

Objawy grypopodobne obejmują niektóre lub wszystkie z następujących: gorączka powyżej 38,5°C, dreszcze, kaszel, zmęczenie, ból mięśni, ból gardła, bóle głowy, katar itp. Tylko odpowiednie badania krwi mogą potwierdzić zakażenie wirusem grypy.

Przeciążony układ odpornościowy

Elementy układu odpornościowego, które są zlokalizowane w jelitach chronią nas przed atakami czynników chorobotwórczych, takich jak bakterie i wirusy. Jednak w zimie system odpornościowy jest atakowany częściej: spędzamy więcej czasu w budynkach, a pomieszczenia są gorzej wietrzone. W wyniku tego drogą kropelkową przenosi się więcej krążących w środowisku drobnoustrojów (poprzez wydychane powietrze, kaszel, kichanie).

Trwają badania dotyczące terapii probiotycznej

Podłoże wirusowe zimowych infekcji dróg oddechowych od razu wyklucza stosowanie antybiotyków. W takiej sytuacji stosuje się jedynie leczenie objawowe zakładające stosowanie paracetamolu wraz z nawodnianiem organizmu i odpoczynkiem.

W badaniach klinicznych udowodniono również skuteczność probiotyków w chorobach układu oddechowego występujących w okresie zimowym. Ich codzienne stosowanie przez kilka miesięcy zmniejszało gorączkę, katar i kaszel. Prowadziło to również do zmniejszenia ilości przepisywanych antybiotyków i liczby dni spędzonych na zwolnieniu lekarskim.

Polecane przez naszą społeczność

Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) obejmują chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Choroby te nie wpływają na długość życia, ale w znacznym stopniu obniżają jego jakość. W terapii coraz częściej stosuje się metody leczenia ukierunkowane na mikrobiotę.

NZJ, choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG), charakteryzują się zapaleniem w ścianie jednego z odcinków przewodu pokarmowego, co jest związane z nadaktywnością układu odpornościowego jelit. Podczas rzutów NZJ najczęstszymi objawami są bóle brzucha i biegunka, które czasami przybierają postać biegunki krwotocznej. Zdarza się, że schorzenia to wywołuje objawy w układach innych niż pokarmowy, wliczając w to układ ruchu, narząd wzroku, skórę i wątrobę.

NZJ dotykają 1 osobę na 1000 w Europie Zachodniej i najczęściej pierwszy raz występują między 20 a 40 rokiem życia. Choroby te charakteryzują się nawracającym przebiegiem, z naprzemiennymi rzutami i remisją. W chorobie Leśniowskiego-Crohna zapalenie może być zlokalizowane na wszystkich odcinkach układu pokarmowego, od jamy ustnej do odbytu, ale najczęściej dotyka jelit. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego zajmuje odbytnicę i okrężnicę.

Choroby wieloczynnikowe

W powstaniu NZJ odgrywają rolę: predyspozycje genetyczne, czynniki środowiskowe, takie jak zanieczyszczenie środowiska i dieta, układ odpornościowy i mikrobiota jelitowa. Według niektórych hipotez NZJ mogą być spowodowane brakiem narażenia na mikroorganizmy w dzieciństwie, na przykład z powodu nadmiernej higieny.

Zmodyfikowana mikrobiota jelitowa

Mikrobiota jelitowa wydaje się odgrywać ważną, lecz wciąż słabo poznaną rolę w patogenezie NZJ. W wielu badaniach zaobserwowano dysbiozę (tj. zaburzenie równowagi mikrobioty) związaną z czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Szczególnie zmniejsza się ilość bakterii o działaniu przeciwzapalnym. To zaburzenie równowagi skutkuje zmianami w mikrobiocie a w konsekwencji przewlekłym stanem zapalnym.

Perspektywy terapeutyczne

Obecnie terapia przyczynowa jest niedostępna, ale środki przeciwzapalne ograniczają bolesne rzuty choroby. Na dzień dzisiejszy leczenie polega głównie na podawaniu kortykosteroidów i tzw. „immunomodulatorów", które zmniejszają reakcje układu odpornościowego np. zmniejszają wydzielanie anty-TNFα. Często niezbędne są zabiegi chirurgiczne zalecane w 80% przypadków choroby Leśniowskiego-Crohna i 20% przypadków WZJG. Szansa na całkowite wyleczenie jest bardzo niewielka. Naukowcy nie ustają w wysiłkach w zrozumieniu roli mikrobioty w NZJ, poprzez próby zmniejszenia ilości bakterii patogennych w jelicie i promowanie wzrostu korzystnych mikroorganizmów.

Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego (FDG) to najczęstsze dolegliwości jelitowe dające przewlekłe objawy ze strony układu pokarmowego, których nie można wyjaśnić żadną stwierdzoną nieprawidłowością anatomiczną.

Zespół jelita drażliwego (IBS) – najczęstszy rodzaj FDG

FDG to zespół objawów, takich jak IBS, zaparcia, biegunka, wzdęcia czynnościowe i niespecyficzne zaburzenia czynnościowe.

Sam IBS dotyka 10% ludzi i różni się od innych FDG tym, że w przypadku IBS występuje ból brzucha, który jest związany z zaparciami, biegunką lub ich naprzemiennym występowaniem. Częściej niż w populacji ogólnej u pacjentów z IBS występują wzdęcia i wyższy poziom stresu.

FDG dotyka również dzieci

U bardzo małych dzieci FDG są najczęstszym powodem wizyt lekarskich spowodowanych dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego. Pod pojęciem tym rozumie się kolkę niemowlęcą z ulewaniem i zaparciami, IBS i inne słabiej scharakteryzowane zaburzenia czynnościowe. Bóle brzucha, wzdęcia, biegunka i zaparcia są zwykle związane z FDG i poważnie zaburzają codzienne funkcjonowanie dziecka. Stres i lęk sprzyjają wystąpieniu lub przedłużaniu się pewnych objawów, a szczególnie bólu.

Zakłócona komunikacja między jelitami a mózgiem

Przyczyny IBS są nadal słabo poznane. Ryzyko rozwoju IBS wzrasta pięciokrotnie po infekcji bakteryjnej której towarzyszyła ostra biegunka. Sugerowano, że może to być związane z zaburzeniem komunikacji między mózgiem a jelitem i brakiem równowagi w mikrobiocie jelit. W większości przypadków występuje zmniejszenie różnorodności (sidenote: Dysbioza Dysbioza nie jest zjawiskiem jednorodnym; przybiera różne formy zależne od stanu zdrowia danej osoby. Zazwyczaj definiuje się ją jako zaburzenie składu i funkcjonowania mikrobioty spowodowane przez zestaw czynników środowiskowych i osobniczych zakłócających ekosystem mikroorganizmów. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) gatunków bakterii tworzących mikrobiotę. Ma również miejsce zmniejszenie ilości korzystnych bakterii. Występuje także zwiększona kolonizacja jelit patogenami. Powoduje to problemy z perystaltyką jelit: pasaż jest spowolniony, błona śluzowa jelit ma zmienioną przepuszczalność oraz powstaje lekki stan zapalny. Powoduje to pojawienie się nadwrażliwości, co oznacza, że normalne bodźce, takie jak ruch gazu w jelitach, są bolesne.

Obiecujące działanie probiotyków

W przypadku osób dorosłych, poza kontrolowaniem diety, dostępne możliwości leczenia obejmują stosowanie leków przeciwskurczowych, przeczyszczających i przeciwbiegunkowych. Dla dzieci zaleca się raczej naukę relaksacji i hipnozę, które mogą łagodzić ból. Czasami przepisuje się też leki przeciwskurczowe. Niedawno ukazały są obiecujące wyniki badań na temat probiotyków, w szczególności bifidobakterii (sidenote: Bifidobakterie Bakterie w kształcie pałeczki i litery Y. Większość gatunków jest pożyteczna dla człowieka. Znajdują się w ludzkich jelitach, a także w niektórych jogurtach.  Bakterie te:
- chronią barierę jelitową, 
- uczestniczą w rozwoju układu odpornościowego i pomagają w walce ze stanami zapalnymi, 
- wspomagają trawienie i łagodzą objawy zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Sung V, D'Amico F, Cabana MD, et al. Lactobacillus reuteri to Treat Infant Colic: A Meta-analysis. Pediatrics. 2018 Jan;141(1):e20171811.  O'Callaghan A, van Sinderen D. Bifidobacteria and Their Role as Members of the Human Gut Microbiota. Front Microbiol. 2016 Jun 15;7:925. Ruiz L, Delgado S, Ruas-Madiedo P, et al. Bifidobacteria and Their Molecular Communication with the Immune System. Front Microbiol. 2017 Dec 4;8:2345. ) i pałeczek kwasu mlekowego, (sidenote: Lactobacillus Bakterie w kształcie pałeczki, których najważniejszą cechą jest wytwarzanie kwasu mlekowego. Dlatego nazywa się je „bakteriami mlekowymi”. 
Bakterie te są obecne u człowieka w jamie ustnej, pochwie i jelitach. Bytują również na roślinach oraz w organizmach zwierząt. Można je przyjmować, spożywając produkty fermentowane – mleczne, takie jak niektóre sery i jogurty, a także kiszone ogórki, kiszoną kapustę itp.
Pałeczki kwasu mlekowego są także przyjmowane w produktach zawierających probiotyki, ponieważ niektóre ich gatunki są znane z korzystnego działania.   W. H. Holzapfel et B. J. Wood, The Genera of Lactic Acid Bacteria, 2, Springer-Verlag, 1st ed. 1995 (2012), 411 p. « The genus Lactobacillus par W. P. Hammes, R. F. Vogel Tannock GW. A special fondness for lactobacilli. Appl Environ Microbiol. 2004 Jun;70(6):3189-94. Smith TJ, Rigassio-Radler D, Denmark R, et al. Effect of Lactobacillus rhamnosus LGG® and Bifidobacterium animalis ssp. lactis BB-12® on health-related quality of life in college students affected by upper respiratory infections. Br J Nutr. 2013 Jun;109(11):1999-2007. ) oraz dotyczące przeszczepów mikrobioty kałowej w celu modyfikacji mikrobioty jelitowej. Jednak w celu potwierdzenia skuteczności każdej z ww. propozycji leczenia, należy przeprowadzić szeroko zakrojone badania kliniczne.

Wyprysk alergiczny (egzema) lub atopowe zapalenie skóry jest chorobą objawiającą się suchością skóry i swędzeniem. Ten niezakaźny stan chorobowy skóry występuje częściej u osób z predyspozycją do alergii, w rozwoju których ważną rolę odgrywa mikrobiota.

Trzykrotnie częstszy niż 30 lat temu, wyprysk alergiczny dotyka obecnie do 20% dzieci. Jest on również najczęstszą chorobą skórną wieku dziecięcego w krajach uprzemysłowionych. W większości przypadków wyprysk zanika w wieku młodzieńczym, a tylko u 10-15% pacjentów występuje przez całe życie.

Nadmierna odpowiedź immunologiczna

Wyprysk alergiczny związany jest z genetyczną predyspozycją, której efektem jest zaburzenie funkcji barierowej skóry. W konsekwencji pozwala to na przeniknięcie alergenów w głąb skóry, co powoduje nadmierną reakcję immunologiczną. Mogą również występować zmiany w składzie i różnorodności mikrobioty jelitowej i skórnej u tych pacjentów.

Egzema pojawia się bardzo wcześnie, bo już w okresie niemowlęcym (między 1 a 3 miesiącem życia) i charakteryzuje się szorstką, suchą skórą i bardzo swędzącymi czerwonymi plamami podczas rzutu choroby.

Ograniczenie podrażnień skóry

Leczenie wyprysku ma na celu przede wszystkim zmniejszenie podrażnienia skóry (noszenie bawełnianych ubrań, stosowanie żeli bez mydła, delikatne mycie skóry itp.) oraz zlikwidowanie zmian skórnych za pomocą kremów nawilżających i stosowanych miejscowo sterydów. W najcięższych przypadkach lekarz może przepisać krótkotrwałe stosowanie lekó1) przeciwhistaminowych.

Probiotyki łagodzą objawy

Innym podejściem jest działanie na dysbiozę (brak równowagi mikrobioty) poprzez modyfikowanie mikrobioty jelitowej i skórnej. Kilka badań wykazało, że probiotyki łagodzą objawy egzemy (szczególnie niektóre pałeczki kwasu mlekowego) i zmniejszają stan zapalny jelit u dzieci chorych na egzemę. Profilaktyczne podawanie probiotyków kobietom w ciąży może zmniejszyć częstość występowania objawów egzemy u ich dzieci.

Co to jest astma?

Jest to przewlekła choroba układu oddechowego objawiająca się kaszlem, świszczącym oddechem, dusznościami, zaburzeniami oddychania (trudnościami w oddychaniu) lub połączeniem tych objawów.¹ Są one spowodowane przez zwężenie oskrzelików w płucach wynikające ze stanu zapalnego oskrzeli.¹ Ataki astmy częściej występują w nocy oraz podczas wysiłku fizycznego. Nasilenie i częstotliwość tych ataków są różne u różnych pacjentów.¹

Predyspozycje i czynniki powodujące astmę

Astma to złożona, wieloczynnikowa choroba. Może występować u osób predysponowanych genetycznie (podłoże alergiczne) i/lub narażonych na czynniki środowiskowe, takie jak alergeny (pyłki roślin, roztocza), dym tytoniowy lub zanieczyszczenie powietrza. Silne emocje, zimne powietrze i wysiłek fizyczny również mogą wywoływać ataki. W grę mogą wchodzić również czynniki osobnicze, takie jak infekcja lub otyłość.²

Jaki jest jej związek z mikrobiotą?

Liczne badania wykazują, że w chorobie tej rolę grają różne rodzaje naszej mikrobioty.

Życie z astmą: jakie leczenie, jakie rozwiązania?

Astma jest nieuleczalna, ale leczenie zapewnia pacjentom lepszą jakość życia oraz normalne funkcjonowanie i aktywność. Leczenie objawowe pozwala przede wszystkim ograniczyć nasilenie ataków poprzez rozszerzenie oskrzeli. Z kolei leczenie przyczynowe zmniejsza stan zapalny oskrzelików, poprawiając w ten sposób wydolność oddechową i zmniejszając intensywność ataków.¹ 

Naukowe badania związku między mikrobiotą a astmą sugerują, że modyfikacja mikrobioty może zapobiegać tej chorobie i skłaniają naukowców do skierowania badań na wykorzystanie probiotyków i prebiotyków.^16,17 Badane jest również ich wykorzystanie w leczeniu.¹⁸

Czy istnieją czynniki ochronne?

Wygląda na to, że ekspozycja na mikroorganizmy (sidenote: Mikroorganizmy Organizmy żywe zbyt małe, aby zobaczyć je gołym okiem. Są to bakterie, wirusy, grzyby, archeony, pierwotniaki itp. Potocznie nazywa się je mikrobami. What is microbiology? Microbiology Society. ) we wczesnym dzieciństwie sprzyja zapobieganiu astmie. Wbrew rozpowszechnionym poglądom życie w aseptycznym otoczeniu nie musi chronić przed chorobami układu oddechowego. Niektóre badania wykazują nawet, że kurz domowy nie musi być czynnikiem ryzyka powodującym wystąpienie choroby.¹⁹ Inne badania wykazały, że mniej narażone na astmę są dzieci urodzone i wychowane na wsi²⁰ i w towarzystwie zwierząt domowych.²¹

BMI-21.27

400 milionów osób dotkniętych tą dolegliwością 

Mrowienie, kichanie, łzawienie oczu, swędzenie, niedrożność nosa lub katar… Choć jest bardzo powszechny, alergiczny nieżyt nosa ma realny wpływ na jakość życia.  Uważa się, że na tę alergię oddechową cierpi około 400 milionów ludzi ¹. 
O alergicznym nieżycie nosa mówi się, że jest sezonowy („katar sienny”), gdy wywołują go pyłki drzew, trawy lub zioła, oraz całoroczny, gdy jest spowodowany alergenami obecnymi przez cały rok, takimi jak roztocza kurzu, pleśnie lub sierść zwierząt (kotów, psów) ². 

Objawy alergicznego nieżytu nosa 

Alergiczny nieżyt nosa ma bardzo charakterystyczne objawy – zwykle są to ³ : 

• Świąd (swędzenie, podrażnienie) 
• Anosmia (utrata węchu) 
• Wyciek z nosa 
• Wielokrotne kichanie 
• Niedrożność nosa (zatkany nos) 

Te objawy nasilają się w przypadku sezonowego lub całorocznego alergicznego nieżytu nosa. 

Zmodyfikowana mikrobiota 

Brak równowagi w mikrobiocie jelitowej i mikrobiocie uszu, nosa i gardła, znany również jako „dysbiose”, został wykazany w alergicznym nieżycie nosa. Dysbioza ta charakteryzuje się niską różnorodnością mikrobioty jelitowej ^4,5 i składem mikrobioty uszu, nosa i gardła, który jest inny niż u zdrowych osób ^6-8. Wszystkie czynniki mogące wpływać na mikrobiotę jelitową (antybiotyki, dieta itp.) w okresie okołoporodowym mogą mieć długoterminowy wpływ na podatność na alergie ⁹. 

Leczenie alergicznego nieżytu nosa 

Leczenie alergicznego nieżytu nosa opiera się na unikaniu alergenów, lekach i odczulaniu. Istnieje również leczenie objawowe, którego rolą jest poprawienie komfortu życia ¹⁰. Podejście polegające na korygowaniu dysbiozy (sidenote: Dysbioza Dysbioza nie jest zjawiskiem jednorodnym; przybiera różne formy zależne od stanu zdrowia danej osoby. Zazwyczaj definiuje się ją jako zaburzenie składu i funkcjonowania mikrobioty spowodowane przez zestaw czynników środowiskowych i osobniczych zakłócających ekosystem mikroorganizmów. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) i przywracaniu równowagi mikrobioty za pomocą probiotyków jest obecnie badane, a wyniki są obiecujące. Uważa się, że te probiotyki skutecznie łagodzą objawy alergicznego nieżytu nosa i poprawiają jakość życia pacjentów ¹¹. 

BMI-23.17 

Alergie pokarmowe są trudne w leczeniu i są zjawiskiem występującym coraz częściej. Jednak wraz z odkryciem roli mikrobioty w ich powstawaniu, pojawiły się nowe, obiecujące metody terapii.

Alergie pokarmowe to zaburzenia układu odpornościowego, które powodują, że reaguje on nieprawidłowo na spożyte składniki pokarmowe. Składnik żywności, który powinien być nieszkodliwy dla organizmu, ale jednak wywołuje tę nieprawidłową reakcję układu odpornościowego jest nazwany „alergenem". Alergie pokarmowe dotykają 3% populacji ogólnej i 5% dzieci.

Wiele pokarmów wywołuje objawy

Wiele produktów może wywołać alergię pokarmową. Rodzaj tych produktów jest różny w zależności od wieku i nawyków żywieniowych danej osoby. Strony organizacji rządowych regularnie aktualizują listy zidentyfikowanych alergenów. Dzieci są bardziej wrażliwe na jajka, orzeszki ziemne i krowie mleko, podczas gdy dorośli na skorupiaki i mięczaki, niektóre owoce i soję.

W przeciwieństwie do nietolerancji pokarmowych, objawy alergii pokarmowej pojawiają się gwałtownie: mogą to być objawy ze strony układu pokarmowego, oddechowego lub skórne. Obrzęk naczynioruchowy, ataki astmy i wstrząs anafilaktyczny uważane są za stany bezpośredniego zagrażające życiu.

Zaburzenie równowagi mikrobioty

Nie wyjaśniono jeszcze, dlaczego niektóre pokarmy wywołują niewłaściwą reakcję immunologiczną. Bardzo szybko udało się ustalić związek między objawami alergicznymi a zmianą składu mikrobioty: mianowicie wszyscy pacjenci cierpiący na alergię mieli inną mikrobiotę niż zdrowe osoby. Dalsze badania dotyczące dysbiozy u osób cierpiących na alergię pokarmową wykazały, że pewne bakterie odpowiadają za pojawienie się nadwrażliwości na białka zawarte w diecie.

Probiotyki jako profilaktyka?

Chociaż głównym sposobem leczenia alergii pokarmowych jest usuwanie szkodliwych składników pokarmu z diety, liczne badania sugerują, że modulowanie mikrobioty przy pomocy probiotyków i prebiotyków może zapobiegać rozwojowi alergii.

Mikrobiota jelitowa jest silnie zaangażowana w rozwój niektórych chorób wątroby. Może ona wkrótce stać się głównym celem terapeutycznym.

Alkohol i otyłość, przyczyny chorób wątroby

Choroby wątroby (hepatopatie) mają różny stopień nasilenia, od łagodnego i odwracalnego stłuszczenia, do niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby (NASH), zapalenia wątroby, zwłóknienia, marskości i, w skrajnym przypadku, do raka wątrobowokomórkowego (raka wątroby) . Podczas, gdy lekkie schorzenia wątroby często przebiegają bezobjawowo, ich cięższe postacie mogą objawiać się żółtaczką, nudnościami i gorączką.

Nadużywanie alkoholu jest znaną przyczyną chorób wątroby spowodowanych dietą (alkoholowa choroba wątroby - ALD). Natomiast rola nadwagi i otyłości w pojawieniu się tej choroby nie została jeszcze dokładnie określona. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (lub NAFLD) stała się główną przyczyną przewlekłych chorób wątroby w krajach uprzemysłowionych.

Dysbioza jelitowa, kluczowy czynnik w chorobach wątroby

Wydaje się, że powyższe czynniki ryzyka nie wystarczają, aby samodzielnie doprowadzić do powstania chorób wątroby. Znaczenie ma także zaburzenie mikrobioty jelitowej. Dowodem na to jest fakt, że u wszystkich pacjentów z chorobami wątroby, niezależnie od jej przyczyny, stwierdzono dysbiozę i zmianę przepuszczalności bariery jelitowej. Im poważniejsze uszkodzenie wątroby, tym większa dysbioza.

Probiotyki, prebiotyki i przeszczep mikrobioty kałowej, trzy obiecujące kierunki badań

Obecne leczenie chorób wątroby obejmuje zmiany stylu życia i diety (utratę nadmiernej masy ciała i zwiększoną aktywność fizyczna). Zalecenia te są niekiedy powiązane z mniej lub bardziej poważnymi sposobami leczenia (leki, przeszczep wątroby).

Obecnie rola mikrobioty w chorobach wątroby jest jasna. Dlatego też jej modyfikowanie za pomocą prebiotyków, probiotyków i przeszczepu flory kałowej stanowi obiecujący kierunek badań dotyczących zapobiegania i leczenia chorób wątroby.

Polecane przez naszą społeczność

Zespół metaboliczny jako taki nie jest chorobą. Definiuje się go jako występowanie otyłości brzusznej (obwód talii> 94 cm dla mężczyzn, 80 cm dla kobiet), związanej z co najmniej dwoma z następujących schorzeń: nieprawidłowo podwyższony poziom insuliny, hipertriglicerydemia, wysokie ciśnienie krwi, hiperglikemia lub niski poziom cholesterolu HDL („dobrego cholesterolu").

Francja „oszczędzona"

Zespół metaboliczny dotyka od 14 do 21% Francuzów, jedną czwartą Amerykanów i prawie 46% Greków. Francja została wprawdzie nieco „oszczędzona" przez „epidemię" zespołu metabolicznego, ale może to szybko ulec zmianie.

Niezdrowy styl życia, głównym czynnikiem ryzyka

Poza pewnymi predyspozycjami genetycznymi, najważniejszym czynnikiem prowadzącym do powstania zespołu metabolicznego, jest niezdrowy styl życia. Niezdrowe jedzenie, w połączeniu z niewystarczającą aktywnością fizyczną, powoduje zaburzenia metaboliczne objawiające się przewlekłym stanem zapalnym, który sam z siebie jest przyczyną chorób metabolicznych. Powstaje błędne koło, w którym bierze udział zaburzona mikrobiota jelitowa czyli dysbioza.

Brak objawów

W odróżnieniu do otyłości zespół metaboliczny nie daje widocznych objawów. Natomiast kiedy się one pojawią, oznacza to, że zespół zamienił się w chorobę: cukrzycę typu 2, miażdżycę, chorobę sercowo-naczyniową itp.

Jedz lepiej, ruszaj się więcej

Na chwilę obecną nie ma skutecznej metody leczenia zespołu metabolicznego. Jedyną poradą medyczną, która równie dobrze sprawdza w profilaktyce co w terapii, jest zrównoważona dieta, z naciskiem na żywność o niskim indeksie glikemicznym oraz regularna i utrzymywana na stałym poziomie aktywność fizyczna. Jeśli działanie probiotyków i prebiotyków jako regulatora diety i masy ciała zostanie potwierdzone, będzie można rozważyć ich przyjmowanie w przypadku zespołu metabolicznego.