Czy słyszałeś kiedyś słowo „dysbioza”? A może słyszałeś o korzystnym wpływie probiotyków na zdrowie? Wiesz, że mikrobiota jelitowa jest dobrym wskaźnikiem długowieczności? Albo że mikrobiota pochwy składa się z setek bakterii pomagających w utrzymaniu w pochwie zdrowego środowiska? Zarówno eksperci, jak i zainteresowani tematem niefachowcy znajdą odpowiedzi na te pytania.

Centrum poświęcone trzem głównym zagadnieniom z dziedziny zdrowia, stworzone w formie spersonalizowanych podróży:

Pisane przez naukowców informacje o mikrobiocie stają się dostępne dla każdego dzięki aktualnościom, wywiadom z lekarzami, folderom tematycznym, infografice, opracowaniom, a nawet artykułom w wersji mobilnej.

O Microbiota Institute

Biocodex Microbiota Institute jest międzynarodową instytucją naukową, której działalność polega na propagowaniu dbałości o zdrowie poprzez popularyzację wiedzy o mikrobiocie człowieka. W tym celu Instytut zwraca się zarówno do pracowników ochrony zdrowia, jak i do społeczeństwa, aby uświadamiać wszystkim istotną rolę tego wciąż jeszcze nieznanego organu.

^BMI-21.47

To międzynarodowe centrum internetowe dostępne w 7 językach (angielskim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim, polskim, tureckim i portugalskim) oferuje najnowsze informacje naukowe i dane dotyczące mikrobioty, w tym treści udostępniane wyłącznie przez Instytut, takie jak magazyn Microbiota, foldery tematyczne, kursy ustawicznego kształcenia medycznego (UKM) i wywiady z ekspertami.

Pożyteczny i wiarygodny partner dla pracowników ochrony zdrowia 

W sekcji przeznaczonej dla pracowników ochrony zdrowia znajdziesz także praktyczne, edukacyjne infografiki, takie jak „Co to są probiotyki?” albo „Co musisz wiedzieć o 6 mikrobiotach ludzkiego organizmu”. Możesz je łatwo pobrać i pokazywać swoim pacjentom. Chcesz dzielić się z pacjentami innymi informacjami? Zachęć ich do zapoznania się z sekcją dla wszystkich naszego portalu poprzez wyznaczone do tego celu ścieżki internetowe, które zaprowadzą ich do aktualizowanych, przydatnych i zrozumiałych treści. 

Trzymaj rękę na pulsie, bądź na bieżąco!

W centrum dostępne są również kalendarze kongresów, w których znajdziesz nadchodzące wydarzenia związane z mikrobiotą. Gdy już zwiedzisz nasz portal, nie zapomnij zasubskrybować „Microbiota Digest” – comiesięczny biuletyn zawierający najnowsze wiadomości o mikrobiocie. Chcesz udostępnić publikację? Obserwować na żywo konferencję (WGO, ESPGHAN i inne) na Twitterze? Albo przeglądać nowe twitterowe konto Microbiota Institute (@Microbiota_Inst), prowadzone z myślą o dotarciu do jak największej grupy pracowników ochrony zdrowia, którzy chcą na bieżąco otrzymywać najnowsze informacje o mikrobiocie? Dostarczając pracownikom ochrony zdrowia najnowszych informacji naukowych i danych, a także różnorodnych narzędzi i usług edukacyjnych, portal Biocodex Microbiota Institute ma im pomagać w podnoszeniu na co dzień poziomu wiedzy pacjentów o ich schorzeniach. 

O Microbiota Institute

Biocodex Microbiota Institute jest międzynarodową instytucją naukową, której działalność polega na propagowaniu dbałości o zdrowie poprzez popularyzację wiedzy o mikrobiocie człowieka. W tym celu Instytut zwraca się zarówno do pracowników ochrony zdrowia, jak i do społeczeństwa, aby uświadamiać wszystkim istotną rolę tego wciąż jeszcze nieznanego organu. 

^_BMI-21.46 

Hipoteza dotycząca związku pomiędzy mikrobiotą jelitową a zaburzeniami ze spektrum autyzmu od kilku lat cieszy się dużym zainteresowaniem środowiska naukowego. Faktem jest, że dowody na związek między mikrobiotą jelitową a niektórymi chorobami neuropsychiatrycznymi są coraz liczniejsze. Co więcej, badania na myszach wykazały, że przeszczepy kału pacjentów z autyzmem wywołują „zachowania autystyczne”. Ponadto pacjenci autystyczni często cierpią z powodu problemów żołądkowo-jelitowych. Kierując się tymi wskazówkami, wiele zespołów próbował wykazać główną, a nawet przyczynową rolę dysbiozy jelitowej w autyzmie. W tym przypadku można by lepiej zrozumieć, diagnozować, a nawet leczyć zaburzenia ze spektrum autyzmu poprzez ukierunkowanie na mikrobiotę.

Dysbioza a autyzm: przeceniane powiązanie?

Jednak biorąc pod uwagę wszystkie badania i metaanalizy, które już przeprowadzono w tym zakresie, zespół australijskich naukowców uznał, że wyciąganie takich wniosków jest zbyt pochopne. Badania te, różniące się metodologią, często obejmujące bardzo małe populacje, podlegające pewnym błędom, rzadko uwzględniające czynniki zakłócające, takie jak dieta lub wiek, i niespójne w swoich wynikach, nie dostarczają według naukowców przekonujących danych. 

Badacze przeprowadzili metagenomiczne badanie mikrobioty jelitowej u 247 australijskich dzieci (99 z diagnozą autyzmu i 148 bez takiej diagnozy). Analizy obejmowały również wiele innych danych, o których wiadomo, że mają wpływ na mikrobiotę jelitową: żywieniowe, kliniczne, genetyczne, psychometryczne, demograficzne itd. Badacze odkryli, że skład mikrobioty jelitowej dzieci wykazywał nieistotne różnice w zależności od tego, czy zdiagnozowano u nich autyzm, czy nie. Jedynie liczebność gatunku Romboutsia timonensis wydawała się być związana z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Co więcej, nie udało im się powielić wyników badań ustanawiających powiązanie pomiędzy niektórymi gatunkami mikrobioty, jak Prevotella i Bifidobacterium, a autyzmem.

Mało zróżnicowana mikrobiota powiązana z mało zróżnicowaną dietą

Badanie ujawniło natomiast różnice w składzie mikrobioty jelitowej u dzieci z autyzmem w zależności od diety, konsystencji stolca i wieku. Niektóre cechy autystyczne, takie jak ograniczone zainteresowania, powtarzające się zachowania i silne preferencje sensoryczne, mogą wpływać na odżywianie. Zdaniem badaczy autyzm prowadzi do mniej zróżnicowanej, a więc gorszej jakościowo diety. Prowadził to do zmniejszenia różnorodności mikrobioty jelitowej, co z kolei skutkuje bardziej miękkimi stolcami, które mogą odzwierciedlać problemy trawienne. 

Publikacja ta, szeroko opisywana w mediach, sprzeciwia się teoriom na temat związku między mikrobiotą jelitową a autyzmem. Autorzy uważają jednak, że zmiany żywieniowe pozwoliłyby przywrócić równowagę mikrobioty jelitowej dzieci autystycznych, a tym samym złagodzić ich problemy żołądkowo-jelitowe przy jednoczesnej poprawie ogólnego stanu zdrowia. 

Od kilku lat trwają intensywne poszukiwania związku między mikrobiotą jelitową a autyzmem. Faktem jest, że jelita to nasz „drugi mózg” i że niektóre choroby neuropsychiatryczne, takie jak depresja, są związane z brakiem równowagi we florze bakteryjnej. Co więcej, u myszy, którym przeszczepiono bakterie jelitowe pochodzące od osób z autyzmem, rozwinęły się „zachowania autystyczne”. Osoby z autyzmem często też mają problemy z trawieniem. Stąd już tylko krok do stwierdzenia, że zaburzenia ze spektrum autyzmu są spowodowane problemami z mikrobiotą jelitową i że autyzm można wyleczyć poprzez przywrócenie równowagi mikrobioty jelitowej.

Dysbioza a autyzm: przeceniane powiązanie?

Według australijskich naukowców kroku tego nie należy wykonywać, nawet jeśli niektóre badania wydają się wykazywać szczególne cechy mikrobioty jelitowej u dzieci z autyzmem. Uwzględniając wszystkie publikacje na ten temat, uznali oni, że nie udowodniono związku przyczynowego między florą jelitową a autyzmem. Badania, wykorzystujące różne protokoły badawcze, często z udziałem niewielu osób, rzadko uwzględniające czynniki „zakłócające”, takie jak dieta, która również może zmieniać skład mikrobioty jelitowej, oraz prezentujące niespójne wyniki analizy mikrobiologicznej, nie dostarczają zdaniem naukowców przekonujących danych. 

Naukowcy przeprowadzili duże badanie mikrobioty jelitowej u 247 dzieci (99 z diagnozą autyzmu i 148 bez takiej diagnozy). Przeanalizowali oni gatunki bakterii obecne w próbkach, biorąc pod uwagę konsystencję stolca i inne czynniki, o których wiadomo, że mają wpływ na mikrobiotę jelitową, takie jak dieta, płeć czy wiek. Wynik: diagnoza autyzmu nie była w istotny sposób powiązana ze składem mikrobioty jelitowej.

Zaburzona równowaga flory jelitowej w wyniku stosowania mało urozmaiconej diety

Badanie ujawnia natomiast, że skład mikrobioty jelitowej u autystycznych dzieci jest bardzo silnie związany z dietą, konsystencją stolca i wiekiem. Ograniczone zainteresowania i powtarzające się zachowania są typowymi cechami autystycznymi. Wiele dzieci autystycznych woli jeść stale te same potrawy lub postrzega pewne smaki, zapachy i konsystencje jako odpychające - mówi jeden z badaczy. 

Wyniki te sugerują zatem, że autyzm prowadzi do mniej zróżnicowanej (a zatem gorszej jakościowo) diety, co skutkuje zmniejszeniem różnorodności mikrobioty jelitowej, czego wynikiem są bardziej miękkie stolce. Publikacja ta, szeroko opisywana w mediach, sprzeciwia się teoriom na temat związku między mikrobiotą jelitową a autyzmem. Autorzy uważają jednak, że odpowiednie podejście żywieniowe może przywrócić równowagę mikrobioty dzieci z autyzmem i złagodzić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, poprawiając jednocześnie ich ogólny stan zdrowia.

Polecane przez naszą społeczność

Streszczenie kursu

• W ostatnich latach coraz więcej odkryć rzuca światło na złożoną interakcję pomiędzy mikrobiotą jelitową a jej ludzkim gospodarzem. Jej wpływ, choć wciąż nie w pełni zrozumiały, obejmuje zarówno pomoc w obronie przed patogenami, jak i pomoc w trawieniu pokarmów, utrzymywanie bariery jelitowej, ale także kształtowanie ludzkiego zdrowia i metabolizmu. To ostatnie jest szczególnie ważne, ponieważ ostatnie badania sugerują, że mikrobiota jelitowa może mieć wpływ na choroby metaboliczne, takie jak otyłość i cukrzyca.
• Otyłość jest złożoną chorobą i może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, została ona niedawno uznana za chorobę przewlekłą przez Komisję Europejską w marcu 2021 roku. W tym kursie poznasz niektóre z fascynujących badań na modelach mysich i ludzkich, które umożliwiły nam lepsze zrozumienie kluczowej roli mikrobioty jelitowej w biologii człowieka. Ponadto, kurs ten daje dogłębny przegląd znaczenia różnorodności i składu mikrobioty jelitowej, a także jej związku z zaburzeniami metabolicznymi w zróżnicowanych kulturach, grupach etnicznymi i stylach życia. W tym kursie zrozumiesz na poziomie molekularnym, jak mikrobiota jelitowa wpływa na biologię gospodarza, poprzez jej zaangażowanie w strukturę i integralność jelit, trawienie pokarmu i produkcję wielu metabolitów. Zdobędziesz umiejętności, aby lepiej zintegrować mikrobiotę jelitową ze swoją praktyką kliniczną oraz wiedzę o tym, jak może ona być korzystna dla Twoich pacjentów, a także o możliwościach terapeutycznych w celu osiągnięcia zdrowszej mikrobioty jelitowej. Nieograniczone granty przyznanie przez Biocodex Microbiota Institute.

Kim jest prof. Karine Clément?

• Prof. Karine Clément, MD, PhD jest specjalistą w dziedzinie endokrynologii, żywienia i metabolizmu oraz profesorem żywienia na oddziale kardiometabolizmu, w szpitalu Pitié-Salpêtrière i na Uniwersytecie Sorbonne w Paryżu.
• Doktor Clément kieruje zespołem badawczym NutriOmics, koncentrującym się na zrozumieniu związku pomiędzy zmianami środowiskowymi (takimi jak styl życia i odżywianie), mikrobiotą jelitową, układem odpornościowym i funkcjonalnymi modyfikacjami tkanek (takimi jak zwłóknienie i zapalenie tkanki tłuszczowej ). Była dyrektorem Instytutu Kardiometabolizmu i Odżywiania (ICAN) i prowadziła badania podoktorskie na Uniwersytecie Stanforda w zakresie metod "omics" na dużą skalę.
• Profesor Clément jest ekspertem w genetycznych i funkcjonalnych genomicznych aspektach otyłości i ma na swoim koncie ponad 350 publikacji oraz udział w wielu projektach i dużych badaniach, takich jak badanie MetaCardis, którego była koordynatorem przez 6 lat. Doktor Clément jest członkiem Światowej Federacja Otyłości (WOF), Europejskiej Fundacji Badań nad Cukrzycą (EFSD) oraz Francuskiego Stowarzyszenia Studiów i Badań nad Otyłością (AFERO). Oświadczenie o konflikcie interesów: Karine Clément otrzymała granty/ wsparcie badawcze od firm Integrative Phenomics, Novo Nordisk, Confo Therapeutics, Ysopia oraz Nanome Research

O aplikacji Xpeer

Xpeer Medical Education to pierwsza na rynku aplikacja do punktowanych szkoleń medycznych. Zawiera ona ciekawe filmy mikroedukacyjne trwające tylko 5 minut.

Dzięki silnemu algorytmowi do personalizacji treści oraz wrażeń użytkownika wzorowanemu na najpopularniejszych platformach z materiałami filmowymi Xpeer oferuje pracownikom ochrony zdrowia zupełnie nowy rodzaj kształcenia ustawicznego i rozwoju.

Aplikacja została akredytowana przez Europejską Unię Lekarzy Specjalistów. Oferuje naukowe szkolenia medyczne wysokiej jakości. W 2021 r. w Xpeer będzie dostępny niniejszy program dotyczący mikrobioty oraz 500 godzin szkoleń medycznych w zakresie Twojej specjalizacji, technologii oraz kompetencji zawodowych i osobistych.

Więcej o akredytacji

Aplikacja Xpeer jest akredytowana przez Europejską Komisję Akredytacji Doskonalenia Zawodowego (EACCME) i przyznaje punkty ECMEC uznawane w 26 krajach.

Za każdą godzinę szkolenia (60 minut e-learningu z wyłączeniem wprowadzenia) uczestnicy otrzymują 1 europejski punkt FMF (ECMEC). Punkt ten jest przyznawany po ukończeniu modułu i potwierdzeniu przez uczestników odpowiadającej mu oceny.

Streszczenie kursu

Zmiany w mikrobiomie jelitowym mogą być zaangażowane w patogenezę wielu chorób niezakaźnych oraz w przechodzenie tych schorzeń w stan przewlekły. Wiele badań wykazało związek pomiędzy składem mikrobioty kałowej a chorobami, w tym zaburzeniami metabolicznymi, zapalnymi i nowotworowymi. Jednak dokładna rola, jaką zmiany mikrobioty mogą odgrywać w tych chorobach, pozostaje niejasna. Jak dotąd, w niewielkim stopniu udało się przełożyć naukę o mikrobiomie na praktykę kliniczną, zwłaszcza w dziedzinie diagnostyki i prognozowania, ze względu na brak dowodów potwierdzających strategie testuj i lecz. Niemniej jednak, staje się jasne, że rozwój i utrzymanie różnorodności mikrobioty jelitowej jest nowym celem klinicznym w promocji zdrowia i zapobieganiu chorobom, a dieta i probiotyki są naturalnym i najbardziej efektywnym sposobem poprawy różnorodności. Nieograniczony grant firmy Biocodex.

Kim jest profesor Guarner?

• Dr Hab. Francisco Guarner Aguilar jest autorem ponad 300 publikacji w międzynarodowych czasopismach badawczych, z których wiele charakteryzuje się przełomowym wkładem w dziedzinie mikrobioty i zdrowia.
• W 2020 roku został uznany za jednego z najbardziej wpływowych naukowców w dekadzie 2010-2020, otrzymując wyróżnienie Web of Science's Highly Cited Researchers (Cross Field).
• Jest członkiem Komitetu Światowej Organizacji Gastroenterologii (WGO), Międzynarodowego Konsorcjum ds. Ludzkiego Mikrobiomu (IHMC) oraz członkiem Rady Dyrektorów Międzynarodowego Stowarzyszenia Naukowego ds. probiotyków i prebiotyków (ISAPP).
• Oświadczenie o braku konfliktu interesów: Francisco Guarner otrzymuje dotacje na badania od Abbvie, Takeda i AB-Biotics oraz honoraria lub opłaty konsultacyjne od Instituto Danone, Sanofi, Biocodex, Actial, Menarini i Ordesa.

O aplikacji Xpeer

Xpeer Medical Education to pierwsza na rynku aplikacja do punktowanych szkoleń medycznych. Zawiera ona ciekawe filmy mikroedukacyjne trwające tylko 5 minut.

Dzięki silnemu algorytmowi do personalizacji treści oraz wrażeń użytkownika wzorowanemu na najpopularniejszych platformach z materiałami filmowymi Xpeer oferuje pracownikom ochrony zdrowia zupełnie nowy rodzaj kształcenia ustawicznego i rozwoju.

Aplikacja została akredytowana przez Europejską Unię Lekarzy Specjalistów. Oferuje naukowe szkolenia medyczne wysokiej jakości. W 2021 r. w Xpeer będzie dostępny niniejszy program dotyczący mikrobioty oraz 500 godzin szkoleń medycznych w zakresie Twojej specjalizacji, technologii oraz kompetencji zawodowych i osobistych.

Więcej o akredytacji

Aplikacja Xpeer jest akredytowana przez Europejską Komisję Akredytacji Doskonalenia Zawodowego (EACCME) i przyznaje punkty ECMEC uznawane w 26 krajach.

Za każdą godzinę szkolenia (60 minut e-learningu z wyłączeniem wprowadzenia) uczestnicy otrzymują 1 europejski punkt FMF (ECMEC). Punkt ten jest przyznawany po ukończeniu modułu i potwierdzeniu przez uczestników odpowiadającej mu oceny.

Leki silnie wpływają na mikrobiotę. Zwłaszcza antybiotyki niszczą jednocześnie bakterie chorobotwórcze i komensalne. W ten sposób zaburzają równowagę mikrobioty i powodują zaburzenia układu pokarmowego, takie jak biegunki oraz zakażenia Clostridioides difficile. Na dłuższą metę mogą sprzyjać występowaniu alergii i zaburzeń metabolicznych. Aby dowiedzieć się więcej o tym, jak poszczególne klasy antybiotyków zaburzają równowagę mikrobioty jelit, naukowcy niemieccy przeanalizowali wpływ 144 antybiotyków na wzrost i przeżycie 27 mikroorganizmów komensalnych, w tym kilku gatunków Bacteroides.

Trzy antybiotyki bakteriostatyczne o działaniu bakteriobójczym 

Dzięki 815 kombinacjom antybiotyków i gatunków komensalnych stwierdzili, że poszczególne klasy antybiotyków wykazują różne działanie. Na przykład spektrum działania chinolonów generacji od 1 do 4 rozszerza się w ten sposób, że ostatnia działa inhibicyjnie na prawie wszystkie badane gatunki komensalne. Makrolidy działają inhibicyjnie na wszystkie te gatunki (z wyjątkiem C. difficile). Natomiast 8 tetracyklin na 9 działa inhibicyjnie niemal na wszystkie, co zaskakuje, ponieważ mikrobiotę jelit uważa się za rezerwuar genów oporności na tetracykliny. Jeszcze dziwniejsze jest to, że erytromycyna, azytromycyna i doksycyklina – klasyfikowane jako bakteriostatyczne – w niemal połowie przypadków wykazały szybkie działanie bakteriobójcze na 12 gatunków komensalnych. Spadek przeżywalności o ponad 99,9% został potwierdzony testem zdolności do życia wykonanym na Bacteroides vulgatus i szczepie Escherichia coli.

Sposoby minimalizacji wpływu antybiotyków na bakterie komensalne

Obserwacje te podważają ustalony dawno temu podział antybiotyków na bakteriostatyczne i bakteriobójcze, a jednocześnie dostarcza prawdopodobne wyjaśnienie silnego działania makrolidów na mikrobiotę jelit. Na tym badacze nie poprzestali: przeszukali stworzoną przez siebie bazę 1200 leków w celu znalezienia cząsteczek stanowiących „antidotum” na bakteriobójcze działanie erytromycyny i doksycykliny na gatunki komensalne, ale nie blokujących działania tych antybiotyków na patogeny. Kilkanaście cząsteczek wykazało potencjał w tym zakresie. Naukowcy zbadali ich działanie w różnych stężeniach na syntetycznym systemie mikroorganizmów oraz na modelu zwierzęcym zawierającym 12 gatunków komensalnych. Wynik: dziesięć cząsteczek pozwoliło w znacznym stopniu oszczędzić gatunki komensalne. Najsilniejsze z nich to dikumarol, benzbromaron i dwa niesteroidowe środki przeciwzapalne: kwas tolfenamowy i diflunizal.

Jedni są rannymi ptaszkami, inni prowadzą nocny tryb życia. Co jednak sprawia, że należymy do jednej lub drugiej grupy? Sądząc z ostatnich badań naukowych, pewne znaczenie dla naszego zegara biologicznego mogą mieć bakterie zamieszkujące nasze jelita. Ci, którzy idą spać z kurami, mają bowiem w swoich wnętrznościach zupełnie inne mikroorganizmy niż nocne marki.

Pora zasypiania a różnice w mikrobiocie

Analiza mikrobioty jelit 91 osób wykazała większą ilość bakterii Alistipes w mikrobiocie jelit osób kładących się do snu wcześnie. Ponadto osoby te na ogół wypróżniają się rano, utrzymują dietę uważaną za zdrową (bogatą w warzywa, owoce i błonnik) i regularnie piją wodę.

Natomiast królowie i królowe nocy goszczą w swoich jelitach więcej bakterii Lachnospira, a do toalety chodzą raczej wieczorem, na zakończenie dnia pełnego niezbyt dietetycznego jedzenia (bogatego na przykład w cukry) popijanego napojami gazowanymi. Bakterie bytujące w naszym przewodzie pokarmowym wytwarzają cząsteczki działające na nasz organizm. Zapoczątkowują one szereg reakcji chemicznych zwanych szlakami metabolicznymi, które prowadzą do wytwarzania pewnych związków (na przykład glukozy) i/lub rozkładu innych. U kładących się spać wcześnie trzy szlaki metaboliczne występują zdecydowanie częściej.

Autorzy przypuszczają więc, że niektóre szlaki metaboliczne u człowieka są pobudzane przez niektóre bakteryjne kwasy tłuszczowe uczestniczące w regulacji naszego snu. Brakującym ogniwem łączącym wszystkie te dane może być to, że określonej diecie odpowiada specyficzna mikrobiota wydzielająca cząsteczki wpływające na rytm snu gospodarza.

Jak sprawić, żeby sowy były zdrowsze?

Znaczenie tych badań wykracza daleko poza zgranie dobowych rytmów członków rodziny złożonej z sów i skowronków. Zasypiający późno są bowiem bardziej zagrożeni:

i innych chorobami przewlekłymi.

Jak wynika z przytoczonych prac, stan zdrowia tych osób można poprawić, zmieniając ich dietę, a przez to mikrobiotę jelit. Może też udałoby się namówić sowy, aby zaczęły chodzić spać z kurami?

Czy zdrowie psychiczne można ocenić na podstawie zaburzeń mikrobioty jelitowej? A jeżeli tak, czy tego rodzaju biomarkery umożliwiają rozróżnienie różnych zaburzeń? Tak i nie. Taki wniosek można wyciągnąć z metaanalizy 59 badań przypadków kontrolnych ukierunkowanych na osiem zaburzeń psychiatrycznych, wśród których najbardziej reprezentowane były depresja, schizofrenia, psychoza, zaburzenia dwubiegunowe i anoreksja. O ile istnieją biomarkery na poziomie mikrobioty jelitowej wspólne dla zaburzeń psychicznych, to jednak z danych analitycznych nie wynika żadna specyfika dla konkretnych ich typów.

Niewielki wpływ na bogactwo mikroflory…

Aby uzyskać taki wynik, autorzy przeprowadzili porównanie między grupami w zależności od względnej liczebności bakterii jelitowych pod kątem:

• różnorodności alfa (sidenote: Różnorodność α Pomiar wskazujący różnorodność w jednej próbie, tj. liczbę różnych gatunków występujących u jednej osoby. Hamady M, Lozupone C, Knight R. Fast UniFrac: facilitating high-throughput phylogenetic analyses of microbial communities including analysis of pyrosequencing and PhyloChip data. ISME J. 2010 Jan;4(1):17-27. ) (34 badania) i 
• różnorodności beta (sidenote: Różnorodność β Pomiar wskazujący różnorodność gatunków między próbami, pozwala ocenić zmienną różnorodność mikrobioty między osobami. Hamady M, Lozupone C, Knight R. Fast UniFrac: facilitating high-throughput phylogenetic analyses of microbial communities including analysis of pyrosequencing and PhyloChip data. ISME J. 2010 Jan;4(1):17-27. ) (43 badania).

Różnorodność alfa była wyraźnie ograniczona wyłącznie u pacjentów z zaburzeniami dwubiegunowymi. Ponadto nie dostrzeżono żadnej różnicy na poziomie wskaźników różnorodności mierzących jednocześnie różnorodność i równomierną dystrybucję między występującymi gatunkami, tj. wskaźników Shannona (zgłoszonych w 29 badaniach) i Simpsona (zgłoszonych w 11 badaniach). 

Jeżeli chodzi o różnorodność beta, wyniki pokazują podobne w strukturze filogenetycznej różnice u pacjentów cierpiących na depresję i psychozę/schizofrenię w stosunku do próby kontrolnej. Autorzy odnotowali jednak, że metoda klasyfikacji pacjentów na podstawie objawów lub diagnozy mogła mieć wpływ na ten wynik.

…ale wyraźne zmiany składu

Badanie pokazało również względnie stałe dysbiozy u chorych, takie jak:

• zmniejszenie liczebności Faecalibacterium (w 15 z 17 badań dotyczących tego gatunku),
• zmniejszenie liczebności Coprococcus (w 10 badaniach na 10),
• zwiększenie liczebności Eggerthella (w 10 badaniach na 11).

Biomarkery mikrobiotyczne i zaburzenia psychiczne: bez pochopnych wniosków

Autorzy stwierdzili zatem, że występują zakłócenia mikrobioty wspólne dla depresji, zaburzeń dwubiegunowych, stanów lękowych, psychozy i schizofrenii: 

• zubożenie liczebności bakterii o działaniu przeciwzapalnym wytwarzających maślan i 
• większa liczebność bakterii sprzyjających stanom zapalnym.

Jest to wspólny mianownik, który mógłby otworzyć drogę do terapii transdiagnostycznej skoncentrowanej na podobnych dysbiozach.

Kości, naczynia, broń, kawałki tkanin... Skarby odkrywane przez archeologów podczas wykopalisk pozwalają nam lepiej poznać zwyczaje naszych przodków. Często się o tym zapomina, ale stolec również jest cennym źródłem informacji o ich diecie! Na kilku stanowiskach archeologicznych, takich jak podziemne kopalnie soli w Hallstatt w Austrii, dobrze chronione przed rozkładem prehistoryczne odchody ludzkie, czyli „paleofekalia”, przetrwały od epoki żelaza do naszych czasów. Te „kopalnie odchodów” są też kopalniami informacji o diecie, stanie zdrowia oraz mikrobiocie jelitowej naszych odległych przodków. Dlatego naukowcy z Włoch i Austrii przyjrzeli się bliżej kilku próbkom.

Mikrobiota świadczy o diecie typu „niezachodniego” utrzymywanej do epoki baroku

Badanie mikroskopowe 4 próbek stolca (sidenote: 4 próbek stolca Próbka z epoki brązu, inna próbka z epoki żelaza i dwie próbki z epoki baroku. ) pozwoliło stwierdzić, że podstawą diety naszych europejskich przodków były zboża (jęczmień, orkisz, proso i inne), warzywa strączkowe, dzikie owoce (jabłka, jagody) i orzechy. Analiza DNA bakterii zawartych w ich ekskrementach wykazała, że ich mikrobiota jelitowa była podobna do występującej w populacjach utrzymujących dietę niezachodnią opartą na produktach nieprzetworzonych, owocach i warzywach. Badacze przypuszczają, że ta dieta była stosowana w Europie aż do XVIII wieku, dopóki nowocześniejszy tryb życia, zachodni sposób odżywiania (sidenote: Diety zachodniej  Dieta zachodnia charakteryzuje się nadmierną ilością cukrów, niektórych tłuszczów, żywności przetworzonej i pestycydów pochodzących ze środowiska oraz niedoborem błonnika. Ma ona związek z otyłością oraz niektórymi stanami zapalnymi i zaburzeniami przemiany materii, takimi jak cukrzyca typu 2, insulinooporność oraz przewlekłe choroby zapalne jelit.
Siracusa F, Schaltenberg N, Villablanca EJ, et al. Dietary Habits and Intestinal Immunity: From Food Intake to CD4+ T H Cells. Front Immunol. 2019 Jan 15;9:3177. ) i postęp medycyny nie spowodowały zasadniczych zmian w mikrobiocie jelitowej.

Smakosze już prawie 3000 lat temu zajadali się roquefortem 

Jedna z próbek z epoki żelaza wprawiła naukowców w zdumienie. Była mianowicie wyjątkowo bogata w DNA dwóch gatunków mikroorganizmów (sidenote: Mikroorganizmy Organizmy żywe zbyt małe, aby zobaczyć je gołym okiem. Są to bakterie, wirusy, grzyby, archeony, pierwotniaki itp. Potocznie nazywa się je mikrobami. What is microbiology? Microbiology Society. ) : Penicillium roqueforti i Saccharomyces cerevisiae. Te dwa gatunki drożdży są stosowane również dziś: pierwszy do produkcji serów „niebieskich”, drugi do produkcji piwa, wina i pieczywa! Co oznacza, że na europejskie stoły już wtedy trafiała „żywność przetworzona”. 

Wiedzieliśmy od jakiegoś czasu, że nasi przodkowie już w epoce żelaza produkowali piwo. Badacze sądzą jednak, że obecność niebieskich serów świadczy o wyszukanych zwyczajach kulinarnych dawnych Europejczyków. Naturalnie słone, zaprawione drożdżami w drewnianych kadziach sery znajdowały się w środowisku o temperaturze i wilgotności idealnej do ich dojrzewania. Roquefort, który jemy dziś, jest produkowany tą samą metodą!