Rak szyjki macicy to czwarty co do częstotliwości występowania nowotwór u kobiet. W 99% przypadków jest on następstwem infekcji spowodowanej wyjątkowo powszechnym wirusem przekazywanym drogą płciową: wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Na szczęście w 80% przypadków wirus ten znika samoistnie w przeciągu dwóch lat od infekcji. Jednak u jednej na pięć kobiet utrzymuje się on i może prowadzić do raka szyjki macicy. Dlaczego niektórym kobietom nie udaje się go zwalczyć? I dlaczego u niektórych z nich wirus ten powoduje zmiany przednowotworowe? Na te pytania spróbowali poszukać odpowiedzi chińscy naukowcy.

Postawiona hipoteza: związek z mikrobiotą pochwy. We wcześniejszych badaniach u zakażonych kobiet zaobserwowano dysbiozę pochwy; wzmożona obecność niektórych bakterii z gatunku Lactobacillus zdawała się zmniejszać ryzyko powstania infekcji, a najczęściej u zakażonych kobiet występowała bakteria L. iners. Jednak między wynikami różnych badań dostrzec można sprzeczności. Stąd decyzja badaczy, by przeprowadzić w Szanghaju uzupełniające badania z udziałem 73 kobiet zakażonych wirusem brodawczaka ludzkiego, u których pojawiły się pierwsze zmiany szyjki macicy.

Związek z dwiema bakteriami

Praktycznie dwóm pacjentkom na trzy udaje się zwalczyć wirus brodawczaka ludzkiego po upływie roku od zakażenia – ale nie wszystkim. Przy czym ani wiek pacjentek, ani stadium choroby, ani podtyp papillomawirusa, ani typ społeczności bakteryjnej mikrobioty pochwy (istnieje pięć głównych typów u kobiet; wygląda to podobnie jak w przypadku grup krwi), ani zróżnicowanie flory bakteryjnej pochwy nie tłumaczą, dlaczego wirus się utrzymuje lub ustępuje. Natomiast obecność dwóch konkretnych bakterii zdaje się być z tym powiązana: mianowicie kobiety, u których występuje mniej enterokoków ASV_62 i więcej bakterii L. iners z gatunku Lactobacillus na poziomie szyjki, miały mniejsze szanse na zwalczenie wirusa po 12 miesiącach.

^{Źródła: WHO.}

Zapobieganie nowotworowi szyjki macicy

Czy w przyszłości skupimy się na tych dwóch bakteriach (by zwiększyć liczebność jednej, a ograniczyć drugą) w celu wyeliminowania HPV i zapobiegania nowotworowi szyjki macicy? Być może – o ile kolejne badania potwierdzą te wyniki. Tymczasem warto pamiętać, że szczepienia przeciw HPV dla nastolatek i nastolatków oraz regularne poddawanie się badaniom przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy (pobieranie wymazu w celu zauważenia zmian przednowotworowych) przez wszystkie kobiety w wieku 25 do 65 lat pozwalają uniknąć większości przypadków raka szyjki macicy.

Współczynnik chorobowości w przypadku choroby Parkinsona podwoił się w przeciągu 25 lat, a w 2019 roku schorzenie to miało dotknąć na całym świecie 8,5 miliona osób², prowadząc do poważnych skutków zdrowotnych i wysokiej umieralności. Etiologia choroby pozostaje mało zrozumiana: przypuszcza się, że schorzenie jest wynikiem podatności genetycznej i czynników środowiskowych. Dziś chorobę Parkinsona uznaje się za chorobę neurodegeneracyjną związaną nie tylko z zaburzeniami ruchowymi, ale też wieloukładowymi. Stwierdzono związek tego schorzenia z układem trawiennym: w chorobie Parkinsona występują zaparcia (będące na ogół najwcześniejszą oznaką), zaburzenia bariery jelitowej i stany zapalne.

Coraz większe zainteresowanie wśród naukowców wzbudza więc hipoteza zakładająca, że chorobę wywołuje jelitowa neurotoksyna bakteryjna (hipoteza Braaka). Jednakże wyniki wszystkich badań dotyczących mikrobioty jelitowej uważa się za kontrowersyjne ze względu na ograniczone rozmiary badanych grup i wykorzystanie w wielu przypadkach technologii sekwencjonowania niskiej rozdzielczości.

Największe dotychczas badanie nad mikrobiomem jelitowym  

Zespół badaczy amerykańskich zebrał największą jak dotąd próbę, obejmującą 490 pacjentów z chorobą Parkinsona oraz 234 uczestników bez chorób neurologicznych. Przeanalizowano około pięćdziesięciu zmiennych, takich jak zaburzenia trawienia, przyjmowanie leków czy dieta. Mikrobiom jelitowy uczestników przeanalizowano metodą sekwencjonowania DNA o wysokiej rozdzielczości (metoda shotgun sequencing). 
Okazało się, że zaparcia występowały znacznie częściej w grupie osób cierpiących na chorobę Parkinsona – co nie było szczególnym zaskoczeniem. Co do mikrobiomu, u osób chorych zaobserwowano zaburzenia nawet 30% gatunków, genów bakterii i szlaków sygnalizacyjnych. U osób z chorobą Parkinsona zauważono podwyższoną liczebność 55 gatunków, między innymi Bifidobacterium dentium, Actinomyces oris, Streptococcus mutans i Lactobacillus fermentum, oraz niższą liczebność 29 innych, takich jak Roseburia, Eubacterium, Ruminococcus i Faecalibacterium prausnitzii, czyli gatunków związanych z produkcją krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) (sidenote: Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe są źródłem energii (paliwa) dla komórek organizmu, współdziałają z układem odpornościowym i biorą udział w komunikacji między jelitami a mózgiem. Silva YP, Bernardi A, Frozza RL. The Role of Short-Chain Fatty Acids From Gut Microbiota in Gut-Brain Communication. Front Endocrinol (Lausanne). 2020;11:25. ) .

Wzmożona dysbioza przyczynia się do zaistnienia znanych nam mechanizmów choroby 

Zaobserwowano w ten sposób kilka charakterystycznych dla choroby Parkinsona procesów. Spośród tych 55 gatunków o wzmożonej liczebności w mikrobiocie jelitowej pacjentów, 11 to patogeny oportunistyczne (Porphyromonas asaccharolytica, Escherichia coli, Klebsiella). W skład ich zewnętrznej warstwy wchodzą lipopolisacharydy – cząsteczki wywołujące reakcję immunologiczną poprzez uwolnienie do organizmu cytokin prozapalnych.

Zaobserwowano natomiast spadek liczby gatunków, genów i szlaków rozkładających polisacharydy i produkujących SCFA. Nieprawidłowe poziomy SCFA w jelicie powiązano z zaparciami, osłabieniem bariery jelitowej i rozwojem stanów zapalnych, stanowiących charakterystyczne dla tej choroby objawy.

Zaobserwowano również rozregulowanie procesów syntezy i metabolizmu szlaków związanych z dopaminą, kwasem gamma-aminomasłowym (GABA), serotoniną i glutaminianem, przewagę cząsteczek powodujących patologię alfa-synukleiny i toksycznych metabolitów, a także ograniczenie czynników przeciwzapalnych i neuroochronnych, takich jak niacynamid i trehaloza.

Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) następujące drogą płciową jest powszechne i zazwyczaj przejściowe – w 80% przypadków mija w ciągu 24 miesięcy. Ale u 1 kobiety na 5 utrzymuje się. A wirus brodawczaka ludzkiego o wysokim ryzyku (HR-HPV) jest główną przyczyną raka szyjki macicy. Czynników, od których zależy infekcja, a następnie zanik lub utrzymanie się HR-HPV oraz ewentualne wystąpienie raka, jest wiele: aktywność seksualna, palenie tytoniu, stosowanie antykoncepcji doustnej i inne. Od kilku lat na tej liście jest również mikrobiota pochwy. Dlatego ważne jest to badanie polegające na obserwacji mikrobioty szyjki macicy leczonych z powodu infekcji HR-HPV Chinek, u których badanie histologiczne wykazało nadżerki szyjki macicy, w większości niskiego stopnia.

Im więcej L. iners, tym mniej przypadków samoczynnego wyzdrowienia

Analiza mikrobioty (16S rRNA) 73 uczestniczących w badaniu kobiet w wieku od 24 do 68 lat wykazała zanik HPV u 45 kobiet (61,6%) po 12 miesiącach trwania badania. Ani wiek pacjentek, ani stadium choroby, ani podtyp HPV, ani rodzaj społeczności bakteryjnej pochwy (sidenote: Rodzaj społeczności pochwowej Opisano 5 rodzajów społeczności pochwowej, w tym 4 zdominowane przez pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus crispatus, L. gasseri, L. iners lub L. jensenii), natomiast piąty cechuje się niską zawartością pałeczek kwasu mlekowego. ) , ani zróżnicowanie tej mikrobioty nie tłumaczą eliminacji wirusa lub jej braku. Wygląda natomiast na to, że znaczenie mają niektóre gatunki bakterii: kobiety, które w chwili włączenia do badania miały w szyjce macicy mniej enterokoka ASV_62, a więcej Lactobacillus iners, miały mniejsze szanse na eliminację HR-HPV po 12 miesiącach. Był tylko jeden wyjątek: 22 kobiety, które przeszły leczenie chirurgiczne (konizację) z powodu nadżerek wysokiego stopnia, być może dlatego, że natychmiastowy wpływ resekcji nadżerki na zanik HPV maskuje działanie mikrobioty.

^{Źródła: WHO.}

Jeszcze jeden kamyk do ogródka L. iners

O możliwym związku L. iners z HR-HPV pisano już wcześniej w metaanalizie wskazującej na dwukrotnie, a nawet trzykrotnie większe ryzyko przetrwania HR-HPV w przypadku zdominowania mikrobioty pochwy przez L. iners. Bakteria ta wykazuje elastyczność i zdolność do adaptacji – u niektórych kobiet dominuje w mikrobiocie pochwy podczas menstruacji i epizodów bakteryjnego zapalenia pochwy. Mikrobiota pochwy zdominowana przez L. iners (CST III) jest też najpowszechniejszym typem pochwowej społeczności bakteryjnej wśród Azjatek w wieku rozrodczym. Aktualna literatura nie pozwala zatem jeszcze na stwierdzenie, czy tę szczególną pałeczkę kwasu mlekowego należy uznać za pożyteczną, chorobotwórczą, czy niejednoznaczną. Niezbędne są też dalsze prace w celu wyjaśnienia mechanizmów wspierania przez L. iners utrzymywania się infekcji lub rozwoju nadżerek, ponieważ aktualne badanie przeprowadzono na małej liczbie pacjentek, nie uwzględniono w nim niektórych czynników zakłócających, takich jak tytoń, i trwało ono tylko rok, tymczasem konieczna jest obserwacja przez 24 miesiące.

Liczne badania naukowe podkreślają udział mikrobioty jelit w procesach pracy mózgu, zdrowiu psychicznym, zachowaniu i funkcjach poznawczych. Utorowały one drogę psychobiotykom, czyli środkom, które wpływają na mózg poprzez modulację mikrobioty jelit. Prebiotyki i probiotyki wykazały już obiecujące wyniki w badaniach na zwierzętach i ludziach. Ponadto wiadomo, że dieta odgrywa istotną rolę w składzie mikrobioty jelit i może być mieć wpływ na powstawanie niektórych patologii psychicznych.

Żywność bogata w prebiotyki korzystna dla mikrobioty jelit

Większość badań nad interakcjami mikrobioty jelit z gospodarzem skupia się na efekcie suplementacji określonymi pokarmami. Irlandzki zespół postanowił zmierzyć efekt diety psychobiotycznej w pojedynczo zaślepionym, randomizowanym, kontrolowanym badaniu klinicznym. W ciągu 4 tygodni oceniano wpływ tej diety na mikrobiotę jelit, nastrój i percepcję stresu. Badacze zrekrutowali 24 uczestników i 21 zdrowych dorosłych (18–59 lat) osób kontrolnych. Pierwszej grupie zaproponowano dietę, która zawierała produkty pełnoziarniste (5–8 porcji), owoce i warzywa o wysokiej zawartości prebiotyków (6–8 porcji cebuli, sałaty, kapusty, jabłek itp.), inne warzywa (3–4 porcje) oraz żywność fermentowaną (2–3 porcje kiszonej kapusty, kefiru lub kombuchy) każdego dnia. Poproszono ich o ograniczenie słodyczy, napojów bezalkoholowych i fast foodu. Uczestnicy otrzymali również ogólne porady dietetyczne: piramidę żywieniową, dzienne zalecenia kaloryczne w zależności od płci itp. Osoby z grupy kontrolnej otrzymały tylko te porady dietetyczne. Stres doświadczany przez wszystkich badanych był oceniony za pomocą skali postrzeganego stresu Cohena (PSS) na poziomie podstawowym i na koniec badania.

Zmniejszenie poziomu stresu i zmiany w aktywności metabolicznej bakterii

Pod koniec 4 tygodni obie grupy odniosły korzyści ze zmiany nawyków żywieniowych przy jednoczesnym zmniejszeniu poziomu odczuwanego stresu. Ale to zmniejszenie było znaczące tylko w grupie psychobiotycznej. Ponadto zmniejszenie wyniku PSS było skorelowane ze stopniem przestrzegania diety psychobiotycznej. Zaobserwowano niewielkie różnice w składzie mikrobioty jelit w grupie psychobiotycznej w porównaniu z włączeniem (zwiększenie ilości Blautia wexlerae i B. obeum, zmniejszenie ilości Coprococcus comes, Dorea longicatena, Eubacterium rectale, Gemmiger formicilis i Bifidobacterium longum). Analiza metabolomiczna wykazała jednak istotną zmianę 40 metabolitów lipidowych w grupie stosującej dietę psychobiotyczną, ale nie w grupie kontrolnej. Ta zmiana może wynikać ze zmniejszonego spożycia tłuszczów w diecie psychobiotycznej, ale sugeruje również, że mikrobiota jelit wpływa na nastrój poprzez regulację metabolizmu tłuszczów.

Wyniki, które posłużą do opracowania przyszłych zaleceń żywieniowych?

Zdaniem autorów rozwój podejść psychobiotycznych, które modulują oś jelita–mózg, zapewnia możliwości redukcji stresu i związanych z nim zaburzeń. Bardziej złożone badania muszą potwierdzić wpływ takiej diety na stres, a także wyjaśnić mechanizmy leżące u jej podstaw i rolę mikrobioty jelit w tych korzyściach. Te wyniki mogą nadać większe znaczenie wpływowi diety w przyszłych zaleceniach żywieniowych, w profilaktyce lub leczeniu zaburzeń psychicznych

Strach, zmartwienia, problemy z przyjmowaniem złych wiadomości… Wiemy, że jelita i głowa oddziałują ze sobą w zależności od naszych emocji. Ta „oś jelita–mózg”, która przechodzi przez mikrobiotę przewodu pokarmowego, stanowi punkt wyjścia do nowych pokładów wiedzy oraz rozwiązań poprawiających nasze samopoczucie fizyczne i psychiczne. Wiele prac naukowych ujawnia, że mikroflora jelit bierze udział w mechanizmach pracy mózgu, a tym samym w procesach poznawczych (sidenote: Funkcje poznawcze Wszystkie procesy psychiczne związane z wiedzą, które obejmują skupienie uwagi, uczenie się, inteligencję, wysławianie się, pamięć, percepcję, podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów, rozumowanie itp. Cognition_National Cancer Institute ) i zdrowiu psychicznym.

Lęk, depresja  i niektóre zaburzenia nastroju są zatem związane z dysbiozą  jelitową. Żywność odgrywa ważną rolę w równowadze naszej mikrobioty jelit. Może zatem stanowić środek wspierający nasze samopoczucie, w szczególności jeśli zawiera związki psychobiotyczne (które działają na mózg poprzez mikroflorę jelit), na przykład żywność fermentowana lub żywność naturalnie bogatą w prebiotyki.

Wpływ psychobiotyków w żywności

Zespół badaczy zbadał wpływ 4-tygodniowej diety psychobiotycznej na mikrobiotę jelit, a także na nastrój i poziom stresu 24 zdrowych dorosłych osób w porównaniu z 21 osobami z grupy kontrolnej. Dieta grupy „psychobiotycznej” zawierała korzystne dla mikrobioty jelit pokarmy pełnoziarniste, owoce i warzywami o wysokiej zawartości prebiotyków (cebula, sałata, kapusta, jabłka, banany itp.) oraz żywność fermentowaną (kapusta kiszona, kefir, kombucha), a także ograniczyła do minimum słodycze, napoje gazowane i fast food. Grupa kontrolna kierowała się po prostu klasycznymi poradami dietetycznymi dotyczącymi bilansu pokarmowego.

Mniejszy stres w niecały miesiąc

Pod koniec 4 tygodni obie grupy odniosły korzyści ze zmiany nawyków żywieniowych, przy czym poziom odczuwanego przez uczestników stresu zmniejszył się w porównaniu z początkiem badania. Jednak redukcja ta była znacząca (32%) tylko w grupie „psychobiotycznej”, a im pilniej uczestnicy przestrzegali diety, tym większa była redukcja. Analiza próbek stolca uczestników wykazała jedynie niewielkie różnice w składzie mikrobioty jelit. Zaobserwowano jednak istotną zmianę w niektórych związkach, zwanych metabolitami (sidenote: Metabolity Małe molekuły wytwarzane w wyniku metabolizmu komórkowego lub metabolizmu bakterii. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe to na przykład metabolity wydzielane przez mikroflorę jelitową podczas fermentacji niestrawnych cukrów złożonych (błonnik itd.). Silva YP, Bernardi A, Frozza RL. The Role of Short-Chain Fatty Acids From Gut Microbiota in Gut-Brain Communication. Front Endocrinol (Lausanne). 2020;11:25.  Lamichhane S, Sen P, Dickens AM, et al An overview of metabolomics data analysis: current tools and future perspectives. Comprehensive analytical chemistry. 2018 ; 82: 387-413 ) lipidowymi, w grupie psychobiotyków (a nie w grupie kontrolnej). Zdaniem badaczy może to wynikać ze zmniejszonego spożycia tłuszczów w diecie psychobiotycznej, ale sugeruje również, że mikrobiota jelit wpływa na nastrój poprzez regulację metabolizmu tłuszczów.

Dobre odżywianie naszej mikrobioty jelit może zatem pomóc w zmniejszeniu stresu. Teraz potrzebne są badania obejmujące większą liczbę osób i trwające dłużej, aby potwierdzić wpływ diety psychobiotycznej na stres, a także wyjaśnić mechanizmy leżące u podstaw roli mikrobioty jelit w tych korzyściach.

Polecane przez naszą społeczność

Badają mikrobiotę jelitową

Badają mikrobiotę pochwy

Aby dowiedzieć się więcej o kobietach prowadzących badania nad mikrobioą, odwiedź naszą stronę w języku angielskim.

Kobiety badające mikrobiotę

Kursy akredytowane przez naszych ekspertów

Odkrywcy mikrobioty: zwycięskie projekty krajowe Fundacji Biocodex Microbiota

Aby dowiedzieć się więcej o kobietach prowadzących badania nad mikrobioą, odwiedź naszą stronę w języku angielskim.

Polecane przez naszą społeczność

Schizofrenia dotyczy 1% populacji osób dorosłych, szczególnie młodych. Uważa się, że ta choroba psychiczna zwiększa skłonność do agresji, choć tak naprawdę nie wiadomo dlaczego. Niemniej jednak pojawia się kilka tropów, obejmujących mikrobiotę jelitową i możliwą translokację bakterii, gdy błona śluzowa jelita traci szczelność. Idąc za tą hipotezą, w niedawnym badaniu sprofilowano różnorodność i skład mikrobioty jelitowej, niektóre kałowe SCFAs (sidenote: Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe są źródłem energii (paliwa) dla komórek organizmu, współdziałają z układem odpornościowym i biorą udział w komunikacji między jelitami a mózgiem. Silva YP, Bernardi A, Frozza RL. The Role of Short-Chain Fatty Acids From Gut Microbiota in Gut-Brain Communication. Front Endocrinol (Lausanne). 2020;11:25. ) (krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe) i neuroprzekaźniki 50 pacjentów ze schizofrenią, z których 25 miało zachowania agresywne. Cel: zrozumienie związku między stanem zapalnym, oksydacją, przepuszczalnością jelitową i mikrobiotą u pacjentów ze schizofrenią z agresywnym zachowaniem

Fenotyp zapalny...

Wyniki wskazują, że pacjenci ze schizofrenią o tendencjach agresywnych mieli istotnie podwyższony poziom biomarkerów utleniania kwasów nukleinowych i lipidów w surowicy w porównaniu z pacjentami ze schizofrenią nieagresywną. Te prooksydacyjne i prozapalne odpowiedzi były związane z nasileniem agresji, sugerując współwystępowanie systemowego zapalenia i oksydacji w rozwoju agresji w schizofrenii.

...w połączeniu z dysbiozą bakteryjną

U chorych na schizofrenię ze skłonnością do agresji stwierdzono również znacznie mniejszą różnorodność bakterii. Ta dysbioza jelitowa wydaje się więc być skorelowana z etiologią lub nasileniem agresywności u osób ze schizofrenią, bez możliwości wnioskowania o związku przyczynowym.
Ponadto w grupie pacjentów z tendencjami agresywnymi istotnie zwiększona była liczebność rodzaju Prevotella, natomiast Bacteroides, Faecalibacterium, Blautia, Bifidobacterium, Collinsella i Eubacterium coprostanoligenes były znacznie uszczuplone. Zmianom tym towarzyszyły znaczące redukcje niektórych metabolitów, choć autorzy nie mogą ustalić związku przyczynowego: Stwierdzono, że 6 kałowych SCFA (kwasy: octowy, propanowy, masłowy, izomasłowy, izowalerianowy i izoheksanowy) oraz 6 neuroprzekaźników (5-hydroksytryptofan, lewodopa, chlorowodorek noradrenaliny, chlorowodorek adrenaliny, kwas kynureninowy i histydyna) występowało istotnie rzadziej u pacjentów z zachowaniami agresywnymi.

Hipoteza do potwierdzenia

Rozpatrując te wyniki jako całość, autorzy stawiają hipotezę, że ogólnoustrojowy fenotyp prozapalny obserwowany wcześniej u schizofreników ze skłonnością do agresji wiąże się ze zmianami w mikrobiocie jelitowej i jej metabolitach, nadprzepuszczalnością ściany jelita umożliwiającą bakteriom jelitowym przedostawanie się do krążenia ogólnego poprzez wywoływanie stresu oksydacyjnego, co wiąże się z nasileniem agresywnego charakteru.  Zatem hiperzapalenie prowadziłoby, poprzez mikrobiotę jelitową, do hiperoksydacji i ostatecznie do agresywności. Hipoteza ta musi jeszcze zostać potwierdzona w badaniach na większą skalę.

Polecane przez naszą społeczność

Ten nowy format poświęcony jest zespołowi jelita drażliwego: 75% osób cierpiących na zespół jelita drażliwego nie jest diagnozowanych, podczas gdy choroba ta dotyczy 10% populacji. Jest to spowodowane brakiem wykrywalnych nieprawidłowości anatomicznych, które świadczyłyby o chorobie.

Pierwsze odcinki naszego serialu powstają dzięki wsparciu stowarzyszenia pacjentów cierpiących na zespół jelita drażliwego APSSII.

Jennifer jest 32-letnią menedżerką produktu w branży modowej. Zespół jelita drażliwego zdiagnozowano u niej, gdy miała 29 lat, po 21 latach odbywania konsultacji lekarskich, z których nic nie wynikało..

W wyniku ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego u 25-letniego Mihaia wystąpił zespół jelita drażliwego. Mihai opowiada o tym, jak diagnoza wpłynęła na jego życie na co dzień, i o ograniczeniach, z którymi musi się liczyć.

50-letnia Aline od dziecka cierpi na zespół jelita drażliwego. Mimo trudności, z którymi musi się mierzyć na co dzień, nauczyła się żyć z chorobą i prowadzić jak najbardziej normalny tryb życia.

_{BMI 23.03}

Zgodnie z oficjalną naukową definicją żywność fermentowana to „żywność przygotowana w wyniku wzrostu mikroorganizmów i enzymatycznych przemian jej składników” ³. Najprościej rzecz ujmując, jest ona przetwarzana z udziałem mikroorganizmów, takich jak bakterie z rodzaju Lactobacillus (mówimy wówczas o żywności laktofermentowanej) oraz inne gatunki bakterii, grzybów strzępkowych lub drożdży^3. Żywność ta jest źródłem korzystnych mikroorganizmów, witamin, prebiotyków oraz związków bioaktywnych pochodzenia roślinnego, które zapewniają równowagę mikrobioty jelitowej i według różnych badań przynoszą korzyści trawienne i metaboliczne^3,4

^{Sources. (sidenote: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2022.976020/full#B3 )}

Kiedy kiszonki powinny trafić na nasze talerze

Dlaczego więc nie włączyć fermentowanych pokarmów do naszej codziennej diety, aby poprawić naszą kondycję? Naukowcy postanowili ocenić możliwość spożywania przez 31 kobiet fermentowanych warzyw (kapusty i ogórków kiszonych) przez 6 tygodni oraz wpływ tej diety na skład mikrobioty jelitowej. Uczestników podzielono na trzy grupy: pierwsza spożywała 100 g fermentowanych warzyw dziennie, druga 100 g tych samych warzyw w solance (nie fermentowanych, ale zakonserwowanych przez zakwaszenie³) dziennie, a trzecią grupę kontrolną poproszono o kontynuowanie zwykłej diety. Na początku i na końcu badania pobrano próbki stolca w celu analizy mikrobioty jelitowej.

Więcej korzystnych bakterii w mikrobiocie jelitowej

Wyniki: mikrobiota jelitowa kobiet spożywających fermentowane warzywa była bogatsza w bakterie Faecalibacterium prausnitzii, które, jak wykazały badania, występują licznie u osób zdrowych i chronią przed stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym i patogenami. Zawierała ona również mniej bakterii Ruminococcus torques, o których sądzi się, że sprzyjają stanom zapalnym i problemom metabolicznym. Ogólnie rzecz biorąc, mikrobiota tych kobiet cechowała się większą różnorodnością mikrobiologiczną, co jest korzystne dla jej równowagi.

Fermentowana kapusta dobra na trawienie!

Jeśli chodzi o trawienie, kobiety, które jadły fermentowane warzywa, miały więcej wzdęć niż kobiety, które nie jadły warzyw, czego można było się spodziewać zwłaszcza po kapuście, znanej z powodowania gazów. Kobiety te miały też jednak mniej biegunek niż osoby jedzące warzywa w solance – co wskazuje na to, że fermentacja warzyw poprawia konsystencję stolców – oraz miewały bóle brzucha rzadziej niż pozostałe dwie grupy. Jeśli chodzi zaś o przestrzeganie zaleceń, podczas gdy 70–90% kobiet w grupie spożywającej kiszonki trzymało się swojej diety, pod koniec 6. tygodnia kilka z nich zaczęło uważać ją za uciążliwą…

To badanie pilotażowe wskazuje, że spożywanie 100 g fermentowanych warzyw dziennie przez 6 tygodni jest wykonalne i korzystne dla mikrobioty jelitowej. Należy teraz przeprowadzić dalsze prace w celu ustalenia, czy fermentowane warzywa mogłyby skutecznie zwalczać dysbiozę. Autorzy sugerują, aby zaproponować uczestnikom szerszy wybór warzyw w celu zmniejszenia skutków ubocznych i znużenia dietą.